Archaeology

Ως νομισματική ορίζεται «η μελέτη των νομισμάτων και των μεταλλίων, ειδικά από αρχαιολογική ή ιστορική σκοπιά». Η νομισματική ως επιστήμη προέκυψε από την προσπάθεια να ταξινομηθούν και να κατανοηθούν αυτά που οι συλλέκτες του 16ου και 17ου αι. περιέγραψαν ως «μετάλλια»^[1].

Το νόμισμα παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ιστορικό γιατί είναι ιστορική μαρτυρία και μπορεί να τεκμηριώσει ή να διορθώσει άλλες πηγές ή ιστορικές μαρτυρίες. Τα νομίσματα είναι, αρχαιολογικά τέχνεργα και συνεπώς δεν μπορούν να ερμηνευθούν με τον τρόπο που ερμηνεύονται τα γραπτά στοιχεία. Χρειάζονται ερμηνεία, όπως όλα τα τέχνεργα, και η πιθανότητα λάθους είναι επομένως από ορισμένες απόψεις μεγαλύτερη από εκείνη των γραπτών μαρτυριών. Αλλά η κοπή νομισμάτων έχει πολλά μεγάλα πλεονεκτήματα. Τα νομίσματα είναι πρωταρχικές πηγές και δεν παρέχουν πληροφορίες σχετικές με γεγονότα. Η μαρτυρία τους δεν είναι απαραίτητα αμερόληπτη και η αξιοπιστία της χρειάζεται να αξιολογείται κριτικά. Τα νομίσματα είναι προϊόντα μαζικής παραγωγής^[2]. Δεδομένου ότι η κοπή νομισμάτων είναι μια από τις παλαιότερες μορφές μαζικής παραγωγής, με αντικείμενο την παραγωγή χιλιάδων αντικειμένων -κατά το δυνατόν σχεδόν πανομοιότυπων- τα νομίσματα παρέχουν μεγάλης κλίμακας στοιχεία για το παρελθόν, τα οποία υπό ευνοϊκές συνθήκες μπορούν να υποβληθούν σε στατιστική ανάλυση^[3].

Στην αρχαιολογία τα νομίσματα χρησιμοποιούνται εν μέρει ως αποδεικτικά στοιχεία για τη χρονολόγηση και τον πιθανό χαρακτήρα μιας θέσης, αν και οι αρχαιολόγοι επικεντρώνονται στη σημασία τους ως τέχνεργα με βάση το πλαίσιο^[4]. Υποστηρίζεται ότι τα νομίσματα, ως μέρος του υλικού πολιτισμού, πρέπει να εξετάζονται μέσα στο θεωρητικό πλαίσιο της ιστορικής αρχαιολογίας και του υλικού πολιτισμού. Τα νομίσματα, μέσω της ενσωμάτωσης κειμένου, εικόνας και ύπαρξης ως υλικά αντικείμενα, προσφέρουν βαθιά γνώση όχι μόνο για θέματα οικονομίας και τη «μεγάλη ιστορία» των ιστορικών κρατών, αλλά και για τις πολιτιστικές αξίες και τη διάδραση ανθρώπων και αντικειμένων. Στη διαμορφωτική περίοδο της αρχαιολογίας τον 19ο αιώνα η μελέτη των νομισμάτων έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη νέων μεθόδων και εννοιών. Σήμερα, ωστόσο, η νομισματική θεωρείται διακριτό πεδίο^[5].

• Burström, N.M. 2019. “Money, Coins, and Archaeology”, in Money and Coinage in the Middle Ages. (231-263), Leiden, The Netherlands: Brill. doi: https://doi.org/10.1163/9789004383098_011 ISBN: 9789004383098.
• Grierson, Ph. 1975. Numismatics, London and New York: Oxford University Press ISBN: 9780198880981.
• Kemmers, F., and Myrberg, N. 2011. “Rethinking numismatics. The archaeology of coins”. Archaeological Dialogues, 18(01), 87–108. doi: https://doi.org/10.1017/S1380203811000146.
• Naismith, R. 2019. “Introduction”, in Money and Coinage in the Middle Ages. (1-20), Leiden, The Netherlands: Brill. ISBN: 9789004383098
• Tsouratsoglou, I. 1997. “Αρχαιολογική Νομισματική/Νομισματική Αρχαιολογία” in Numismatic Archaeology, Archaeological Numismatics, edited by K.A. Sheedy and Ch. Papageorgiadou-Banis, (1-7), Oxford: Oxbow ISBN: 9781785707711