Κρίση αλμυρότητας του Μεσσηνίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από archaeology
Πήδηση στην πλοήγησηΠήδηση στην αναζήτηση
← Παλαιότερη επεξεργασία
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
 
(3 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από τον ίδιο χρήστη δεν εμφανίζεται)
Γραμμή 3: Γραμμή 3:


==Γεωλογικό πλαίσιο==
==Γεωλογικό πλαίσιο==
[[File:Messinian palaeogeography.svg|thumb|Πιθανή παλαιογεωγραφική ανακατασκευή του δυτικού άκρου της Μεσογείου Από Βορρά προς Νότο. Με κόκκινο η παρούσα ακτογραμμή -'''S''' Λεκάνη Σορμπάς, Ισπανία - '''R''' Ρίφιος Διάδρομος -'''B''' Βητικός διάδρομος '''G''' Στενό του Γιβραλτάρ '''M''' Μεσόγειος]]
[[File:Messinian palaeogeography.svg|thumb|Πιθανή παλαιογεωγραφική ανακατασκευή του δυτικού άκρου της Μεσογείου από Βορρά προς Νότο. Με κόκκινο η παρούσα ακτογραμμή - '''S''' Λεκάνη Σορμπάς, Ισπανία - '''R''' Ρίφιος Διάδρομος - '''B''' Βητικός διάδρομος - '''G''' Στενό του Γιβραλτάρ - '''M''' Μεσόγειος]]
Κατά το τέλος του [[Μειόκαινο|Μειοκαίνου]], η Μεσόγειος ήταν μια ημίκλειστη λεκάνη, συνδεδεμένη με τον Ατλαντικό μέσω διαδρόμων όπως ο [[Βητικός Διάδρομος]] (Betic Corridor), μια αρχαία υδάτινη οδός που συνέδεε τη Μεσόγειο με τον Ατλαντικό Ωκεανό, (κλείσιμο ~7,1 Ma) και ο Rifian (~6,8 Ma)<ref>Roveri et al. 2025, 490.</ref>. Η τεκτονική δραστηριότητα στην περιοχή του Γιβραλτάρ περιόρισε τις ροές νερού, ενώ κλιματικές διακυμάνσεις λόγω τροχιακών κύκλων του Μιλάνκοβιτς<ref>Οι [[κύκλοι του Μιλάνκοβιτς]] περιγράφουν τις συλλογικές επιδράσεις των αλλαγών στις πλανητικές κινήσεις της Γης στην κλιματική της αλλαγή σε βάθος χιλιάδων ετών. Οι κύριοι παράγοντες είναι η αλλαγή στην εκκεντρότητα της τροχιάς, η μεταβολή της κλίσης του άξονα της Γης (περίπου 41.000 ετών) και η μετάπτωση του άξονα (περίπου 26.000 ετών). Αυτοί οι κύκλοι θεωρούνται υπεύθυνοι για τις παγετώδεις και μεσοπαγετώδεις περιόδους του [[Πλειστόκαινο]]υ, αλλά επηρεάζουν και μακροπρόθεσμες [[κλιματική αλλαγή|κλιματικές αλλαγές]].</ref> ενίσχυσαν την εξάτμιση των υδάτων<ref>Pensa et al. 2025, 2.</ref>. Στη λεκάνη της [[Ερυθρά θάλασσα|Ερυθράς θάλασσας]], παρόμοιες διεργασίες οδήγησαν σε ξήρανση ~6,2 Ma, με απόθεση αλατιού και ανυδρίτη<ref>Pensa et al. 2025, 1.</ref>. Το απολιθωματικό αρχείο πριν και μετά την κρίση δείχνει στρωματοποίηση της υδάτινης στήλης και διακυμάνσεις [[αλατότητα]]ς ήδη από το πρώιμο Μεσσήνιο<ref>Agiadi et al. 2024, 4768.</ref>.
Κατά το τέλος του [[Μειόκαινο|Μειοκαίνου]], η Μεσόγειος ήταν μια ημίκλειστη λεκάνη, συνδεδεμένη με τον Ατλαντικό μέσω διαδρόμων όπως ο [[Βητικός Διάδρομος]] (Betic Corridor), μια αρχαία υδάτινη οδός που συνέδεε τη Μεσόγειο με τον Ατλαντικό Ωκεανό, (κλείσιμο ~7,1 Ma) και ο Ρίφιος (~6,8 Ma)<ref>Roveri et al. 2025, 490.</ref>. Η τεκτονική δραστηριότητα στην περιοχή του Γιβραλτάρ περιόρισε τις ροές νερού, ενώ κλιματικές διακυμάνσεις λόγω τροχιακών κύκλων του Μιλάνκοβιτς<ref>Οι [[κύκλοι του Μιλάνκοβιτς]] περιγράφουν τις συλλογικές επιδράσεις των αλλαγών στις πλανητικές κινήσεις της Γης στην κλιματική της αλλαγή σε βάθος χιλιάδων ετών. Οι κύριοι παράγοντες είναι η αλλαγή στην εκκεντρότητα της τροχιάς, η μεταβολή της κλίσης του άξονα της Γης (περίπου 41.000 ετών) και η μετάπτωση του άξονα (περίπου 26.000 ετών). Αυτοί οι κύκλοι θεωρούνται υπεύθυνοι για τις παγετώδεις και μεσοπαγετώδεις περιόδους του [[Πλειστόκαινο]]υ, αλλά επηρεάζουν και μακροπρόθεσμες [[κλιματική αλλαγή|κλιματικές αλλαγές]].</ref> ενίσχυσαν την εξάτμιση των υδάτων<ref>Pensa et al. 2025, 2.</ref>. Στη λεκάνη της [[Ερυθρά θάλασσα|Ερυθράς θάλασσας]], παρόμοιες διεργασίες οδήγησαν σε ξήρανση ~6,2 Ma, με απόθεση αλατιού και ανυδρίτη<ref>Pensa et al. 2025, 1.</ref>. Το απολιθωματικό αρχείο πριν και μετά την κρίση δείχνει στρωματοποίηση της υδάτινης στήλης και διακυμάνσεις [[αλατότητα]]ς ήδη από το πρώιμο Μεσσήνιο<ref>Agiadi et al. 2024, 4768.</ref>.


==Αίτια της κρίσης==
==Αίτια της κρίσης==
Γραμμή 11: Γραμμή 11:
==Διαδικασία της κρίσης==
==Διαδικασία της κρίσης==
[[File:Gypsum cones.jpg|thumb|Κώνοι γύψου που σχηματίστηκαν στον πυθμένα, ως αποτέλεσμα της εξάτμισης Η εξάτμιση ενός μέτρου θαλάσσιου ύδατος αποφέρει περίπου 1mm γύψου.]]
[[File:Gypsum cones.jpg|thumb|Κώνοι γύψου που σχηματίστηκαν στον πυθμένα, ως αποτέλεσμα της εξάτμισης Η εξάτμιση ενός μέτρου θαλάσσιου ύδατος αποφέρει περίπου 1mm γύψου.]]
Η MSC διαιρείται σε τρεις φάσεις. Στη φάση 1 (5,97-5,60 Ma), αποτέθηκαν πρωτογενείς γύψοι σε περιθωριακές λεκάνες<ref>Roveri et al. 2025, 485.</ref>. Στη φάση 2 (5,60-5,55 Ma), ακολούθησε πλήρης απομόνωση με απόθεση αλατιού και γύψων<ref>Pensa et al. 2025, 1.</ref>. Στη φάση 3 (5,55-5,33 Ma), επικράτησαν υφάλμυρες συνθήκες<ref>Οι υφάλμυρες συνθήκες αναφέρονται σε περιβάλλοντα υφάλμυρου νερού, που έχουν μέτρια αλατότητα μεταξύ γλυκού και θαλασσινού νερού. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε εκβολές ποταμών και δέλτα, όπου το γλυκό νερό από τα ποτάμια αναμιγνύεται με το θαλασσινό νερό, δημιουργώντας μια διαφοροποίηση της αλατότητας. Μοναδικές κοινότητες οργανισμών εξελίχθηκαν για να ευδοκιμήσουν σε αυτές τις συνθήκες, όπου η αλατότητα μπορεί να ποικίλλει, και ορισμένα είδη είναι ακόμη και σε θέση να ανέχονται ευρέως φάσματα αλατότητας (ευρυαλοειδή).</ref> [[λιμνοθάλασσα]]ς, με εισροή από την Παρατηθύ και ταλαντώσεις επιπέδου ±600 m.<ref>Agiadi et al. 2024, 4768.</ref>. Η επαναπλήρωση ~5,33 Ma μπορεί να ήταν σταδιακή, με ανοιχτό το Στενό του Γιβραλτάρ καθ' όλη τη διάρκεια<ref>Roveri et al. 2025, 501.</ref>. Στην Ερυθρά, η ξήρανση τελείωσε με πλημμύρα από τον Ινδικό Ωκεανό ~6,2 Ma<ref>Pensa et al. 2025, 9.</ref>. Αυτές οι φάσεις αντανακλούν κύκλους του Μιλάνκοβιτς, με 87Sr/86Sr ομοιογενές στη φάση 3<ref>Roveri et al. 2025, 486.</ref>.
Η MSC διαιρείται σε τρεις φάσεις. Στη φάση 1 (5,97-5,60 Ma), αποτέθηκαν πρωτογενείς γύψοι σε περιθωριακές λεκάνες<ref>Roveri et al. 2025, 485.</ref>. Στη φάση 2 (5,60-5,55 Ma), ακολούθησε πλήρης απομόνωση με απόθεση αλατιού και γύψων<ref>Pensa et al. 2025, 1.</ref>. Στη φάση 3 (5,55-5,33 Ma), επικράτησαν υφάλμυρες συνθήκες<ref>Οι υφάλμυρες συνθήκες αναφέρονται σε περιβάλλοντα υφάλμυρου νερού, που έχουν μέτρια αλατότητα μεταξύ γλυκού και θαλασσινού νερού. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε εκβολές ποταμών και δέλτα, όπου το γλυκό νερό από τα ποτάμια αναμιγνύεται με το θαλασσινό νερό, δημιουργώντας μια διαφοροποίηση της αλατότητας. Μοναδικές κοινότητες οργανισμών εξελίχθηκαν για να ευδοκιμήσουν σε αυτές τις συνθήκες, όπου η αλατότητα μπορεί να ποικίλλει, και ορισμένα είδη είναι ακόμη και σε θέση να ανέχονται ευρεία φάσματα αλατότητας (ευρυαλοειδή).</ref> [[λιμνοθάλασσα]]ς, με εισροή από την Παρατηθύ και ταλαντώσεις επιπέδου ±600 m.<ref>Agiadi et al. 2024, 4768.</ref>. Η επαναπλήρωση ~5,33 Ma μπορεί να ήταν σταδιακή, με ανοιχτό το Στενό του Γιβραλτάρ καθ' όλη τη διάρκεια<ref>Roveri et al. 2025, 501.</ref>. Στην Ερυθρά, η ξήρανση τελείωσε με πλημμύρα από τον [[Ινδικός ωκεανός|Ινδικό ωκεανό]] ~6,2 Ma<ref>Pensa et al. 2025, 9.</ref>. Αυτές οι φάσεις αντανακλούν κύκλους του Μιλάνκοβιτς, με λόγο στροντίου 87Sr/86Sr<ref>Ο λόγος των ισοτόπων στροντίου 87Sr/86Sr είναι μια γεωχημική αναλογία που χρησιμοποιείται σε διάφορους τομείς, όπως η λιθογένεση, η γεωχρονολόγηση, η χημεία των υδάτων και η [[αρχαιολογία]], καθώς το στρόντιο αντικαθιστά συχνά το ασβέστιο στα ορυκτά. Αυτός ο λόγος μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την πηγή του στροντίου, όπως η διάβρωση πετρωμάτων ή η ηφαιστειακή δραστηριότητα, καθιστώντας τον χρήσιμο για την παρακολούθηση της προέλευσης υλικών ή την κατανόηση γεωλογικών διεργασιών.</ref> ομοιογενεις στη φάση 3<ref>Roveri et al. 2025, 486.</ref>.


==Συνέπειες της κρίσης==
==Συνέπειες της κρίσης==
Η MSC είχε βαθιές επιπτώσεις στη [[βιοποικιλότητα]], με 23.032  "εμφανίσεις απολιθωμάτων" ή "περιστατικά απολιθωμάτων" να δείχνουν περιορισμένη κάλυψη κατά την κρίση λόγω διατήρησης<ref>Agiadi et al. 2024, 4769.</ref>. Είδη από την Παρατηθύ εισέβαλαν, ενώ μεγαλύτερα taxa προτιμήθηκαν στα αρχεία<ref>Agiadi et al. 2024, 4770.</ref>. Παγκοσμίως, η εξαγωγή ιόντων αλατιού (~7-10%) επηρέασε το κλίμα, προκαλώντας ψύξη<ref>Krijgsman et al. 2024.</ref>. Η [[διάβρωση]] και η επαναπλήρωση σχημάτισαν ασυμφωνίες, όπως το S-re reflector στην Ερυθρά<ref>Pensa et al. 2025, 7.</ref>. Οι διαφωνίες για καταστροφική vs. σταδιακή επαναπλήρωση επηρεάζουν μοντέλα [[ωκεανογραφία]]ς<ref>Roveri et al. 2025, 497.</ref>.
Η MSC είχε βαθιές επιπτώσεις στη [[βιοποικιλότητα]], με 23.032  "εμφανίσεις απολιθωμάτων" ή "περιστατικά απολιθωμάτων" να δείχνουν περιορισμένη κάλυψη κατά την κρίση λόγω διατήρησης<ref>Agiadi et al. 2024, 4769.</ref>. Είδη από την Παρατηθύ εισέβαλαν, ενώ μεγαλύτερα taxa προτιμήθηκαν στα αρχεία<ref>Agiadi et al. 2024, 4770.</ref>. Παγκοσμίως, η εξαγωγή ιόντων αλατιού (~7-10%) επηρέασε το κλίμα, προκαλώντας ψύξη<ref>Krijgsman et al. 2024.</ref>. Η [[διάβρωση]] και η επαναπλήρωση σχημάτισαν ασυμφωνίες, όπως το S-re reflector στην Ερυθρά<ref>Pensa et al. 2025, 7.</ref>. Οι διαφωνίες για καταστροφική vs. σταδιακή επαναπλήρωση επηρεάζουν μοντέλα [[ωκεανογραφία]]ς<ref>Roveri et al. 2025, 497.</ref>.


Η MSC αποκαλύπτει πώς τεκτονικές και κλιματικές δυνάμεις διαμορφώνουν θαλάσσιες λεκάνες, με συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και το κλίμα. Παρά τις προόδους, χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να επιλυθούν διαφωνίες σχετικά με την ξήρανση και επαναπλήρωση<ref>Roveri et al. 2025, 503.</ref> Το απολιθωγματικό αρχείο προσφέρει [[εργαλείο|εργαλεία]] για κατανόηση σύγχρονων αλλαγών, όπως η εισβολή ειδών<ref>Agiadi et al. 2024, 4772.</ref>. Συμπερασματικά, η MSC υπογραμμίζει αλληλεπιδράσεις τεκτονικής, [[κλίμα]]τος και [[βιολογία]]ς, με μαθήματα για σύγχρονες αλλαγές. Μελλοντικές έρευνες χρειάζονται για σχετικά υδρογεωχημικά μοντέλα<ref>Roveri et al. 2025, 503.</ref>  
Η MSC αποκαλύπτει πώς τεκτονικές και κλιματικές δυνάμεις διαμορφώνουν θαλάσσιες λεκάνες, με συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και το κλίμα. Παρά τις προόδους, χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να επιλυθούν διαφωνίες σχετικά με την ξήρανση και επαναπλήρωση<ref>Roveri et al. 2025, 503.</ref> Το απολιθωματικό αρχείο προσφέρει [[εργαλείο|εργαλεία]] για κατανόηση σύγχρονων αλλαγών, όπως η εισβολή ειδών<ref>Agiadi et al. 2024, 4772.</ref>. Συμπερασματικά, η MSC υπογραμμίζει αλληλεπιδράσεις τεκτονικής, [[κλίμα]]τος και [[βιολογία]]ς, με μαθήματα για σύγχρονες αλλαγές. Μελλοντικές έρευνες χρειάζονται για σχετικά υδρογεωχημικά μοντέλα<ref>Roveri et al. 2025, 503.</ref>  


==Παραπομπές==
==Παραπομπές σημειώσεις==
<references/>
<references/>


Τελευταία αναθεώρηση της 09:44, 26 Νοεμβρίου 2025

Καλλιτεχνική αναπαράσταση της μεσογειακής γεωγραφίας κατά τη διάρκεια της εξάτμισης των υδάτων

Η Κρίση Αλμυρότητας του Μεσσηνίου (Messinian Salinity Crisis, MSC) αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά γεωλογικά φαινόμενα της ιστορίας της Γης, κατά το οποίο η Μεσόγειος Θάλασσα υπέστη δραστικές αλλαγές λόγω απομόνωσης από τον Ατλαντικό ωκεανό. Αυτή η περίοδος, που διήρκησε από 5,97 έως 5,33 εκατομμύρια χρόνια πριν, οδήγησε στην απόθεση εκατομμυρίων κυβικών χιλιομέτρων αλατιού και επηρέασε το παγκόσμιο κλίμα και τη θαλάσσια ζωή[1] Παρά τις δεκαετίες έρευνας, παραμένουν διαφωνίες σχετικά με τον βαθμό ξήρανσης και τον μηχανισμό επαναπλήρωσης, με ορισμένους να υποστηρίζουν καταστροφική πλημμύρα και άλλους σταδιακές διεργασίες[2].

Γεωλογικό πλαίσιο

Πιθανή παλαιογεωγραφική ανακατασκευή του δυτικού άκρου της Μεσογείου από Βορρά προς Νότο. Με κόκκινο η παρούσα ακτογραμμή - S Λεκάνη Σορμπάς, Ισπανία - R Ρίφιος Διάδρομος - B Βητικός διάδρομος - G Στενό του Γιβραλτάρ - M Μεσόγειος

Κατά το τέλος του Μειοκαίνου, η Μεσόγειος ήταν μια ημίκλειστη λεκάνη, συνδεδεμένη με τον Ατλαντικό μέσω διαδρόμων όπως ο Βητικός Διάδρομος (Betic Corridor), μια αρχαία υδάτινη οδός που συνέδεε τη Μεσόγειο με τον Ατλαντικό Ωκεανό, (κλείσιμο ~7,1 Ma) και ο Ρίφιος (~6,8 Ma)[3]. Η τεκτονική δραστηριότητα στην περιοχή του Γιβραλτάρ περιόρισε τις ροές νερού, ενώ κλιματικές διακυμάνσεις λόγω τροχιακών κύκλων του Μιλάνκοβιτς[4] ενίσχυσαν την εξάτμιση των υδάτων[5]. Στη λεκάνη της Ερυθράς θάλασσας, παρόμοιες διεργασίες οδήγησαν σε ξήρανση ~6,2 Ma, με απόθεση αλατιού και ανυδρίτη[6]. Το απολιθωματικό αρχείο πριν και μετά την κρίση δείχνει στρωματοποίηση της υδάτινης στήλης και διακυμάνσεις αλατότητας ήδη από το πρώιμο Μεσσήνιο[7].

Αίτια της κρίσης

Τα αίτια της MSC συνδέονται με τεκτονικούς και κλιματικούς παράγοντες. Η περιορισμένη σύνδεση με τον Ατλαντικό αύξησε την αλατότητα, οδηγώντας σε απόθεση ανθρακικών, γύψου και αλατιού[8]. Κλιματικές αλλαγές προκάλεσαν ±12% διακυμάνσεις στις βροχοπτώσεις, ενισχύοντας την εξάτμιση σε ξηρές περιόδους[9]. Στην Ερυθρά, η ξήρανση αποδίδεται στην αρχή της MSC, με διάβρωση 750-1000 m[10]. Η αφαίρεση Ca2+ από τα ωκεάνια νερά μείωσε την ταφή CaCO3[11], αυξάνοντας το pH και μειώνοντας το pCO2[12].

Διαδικασία της κρίσης

Κώνοι γύψου που σχηματίστηκαν στον πυθμένα, ως αποτέλεσμα της εξάτμισης Η εξάτμιση ενός μέτρου θαλάσσιου ύδατος αποφέρει περίπου 1mm γύψου.

Η MSC διαιρείται σε τρεις φάσεις. Στη φάση 1 (5,97-5,60 Ma), αποτέθηκαν πρωτογενείς γύψοι σε περιθωριακές λεκάνες[13]. Στη φάση 2 (5,60-5,55 Ma), ακολούθησε πλήρης απομόνωση με απόθεση αλατιού και γύψων[14]. Στη φάση 3 (5,55-5,33 Ma), επικράτησαν υφάλμυρες συνθήκες[15] λιμνοθάλασσας, με εισροή από την Παρατηθύ και ταλαντώσεις επιπέδου ±600 m.[16]. Η επαναπλήρωση ~5,33 Ma μπορεί να ήταν σταδιακή, με ανοιχτό το Στενό του Γιβραλτάρ καθ' όλη τη διάρκεια[17]. Στην Ερυθρά, η ξήρανση τελείωσε με πλημμύρα από τον Ινδικό ωκεανό ~6,2 Ma[18]. Αυτές οι φάσεις αντανακλούν κύκλους του Μιλάνκοβιτς, με λόγο στροντίου 87Sr/86Sr[19] ομοιογενεις στη φάση 3[20].

Συνέπειες της κρίσης

Η MSC είχε βαθιές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, με 23.032 "εμφανίσεις απολιθωμάτων" ή "περιστατικά απολιθωμάτων" να δείχνουν περιορισμένη κάλυψη κατά την κρίση λόγω διατήρησης[21]. Είδη από την Παρατηθύ εισέβαλαν, ενώ μεγαλύτερα taxa προτιμήθηκαν στα αρχεία[22]. Παγκοσμίως, η εξαγωγή ιόντων αλατιού (~7-10%) επηρέασε το κλίμα, προκαλώντας ψύξη[23]. Η διάβρωση και η επαναπλήρωση σχημάτισαν ασυμφωνίες, όπως το S-re reflector στην Ερυθρά[24]. Οι διαφωνίες για καταστροφική vs. σταδιακή επαναπλήρωση επηρεάζουν μοντέλα ωκεανογραφίας[25].

Η MSC αποκαλύπτει πώς τεκτονικές και κλιματικές δυνάμεις διαμορφώνουν θαλάσσιες λεκάνες, με συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και το κλίμα. Παρά τις προόδους, χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να επιλυθούν διαφωνίες σχετικά με την ξήρανση και επαναπλήρωση[26] Το απολιθωματικό αρχείο προσφέρει εργαλεία για κατανόηση σύγχρονων αλλαγών, όπως η εισβολή ειδών[27]. Συμπερασματικά, η MSC υπογραμμίζει αλληλεπιδράσεις τεκτονικής, κλίματος και βιολογίας, με μαθήματα για σύγχρονες αλλαγές. Μελλοντικές έρευνες χρειάζονται για σχετικά υδρογεωχημικά μοντέλα[28]

Παραπομπές σημειώσεις

  1. ↑ Agiadi et al. 2024, 4767.
  2. ↑ Roveri et al. 2025, 485.
  3. ↑ Roveri et al. 2025, 490.
  4. ↑ Οι κύκλοι του Μιλάνκοβιτς περιγράφουν τις συλλογικές επιδράσεις των αλλαγών στις πλανητικές κινήσεις της Γης στην κλιματική της αλλαγή σε βάθος χιλιάδων ετών. Οι κύριοι παράγοντες είναι η αλλαγή στην εκκεντρότητα της τροχιάς, η μεταβολή της κλίσης του άξονα της Γης (περίπου 41.000 ετών) και η μετάπτωση του άξονα (περίπου 26.000 ετών). Αυτοί οι κύκλοι θεωρούνται υπεύθυνοι για τις παγετώδεις και μεσοπαγετώδεις περιόδους του Πλειστόκαινου, αλλά επηρεάζουν και μακροπρόθεσμες κλιματικές αλλαγές.
  5. ↑ Pensa et al. 2025, 2.
  6. ↑ Pensa et al. 2025, 1.
  7. ↑ Agiadi et al. 2024, 4768.
  8. ↑ Roveri et al. 2025, 486.
  9. ↑ Agiadi et al. 2024, 4769.
  10. ↑ Pensa et al. 2025, 4.
  11. ↑ Η "ταφή" του CaCO₃ αναφέρεται στην εναπόθεση ιζημάτων για τον σχηματισμό πετρωμάτων όπως ο ασβεστόλιθος,
  12. ↑ Krijgsman et al. 2024.
  13. ↑ Roveri et al. 2025, 485.
  14. ↑ Pensa et al. 2025, 1.
  15. ↑ Οι υφάλμυρες συνθήκες αναφέρονται σε περιβάλλοντα υφάλμυρου νερού, που έχουν μέτρια αλατότητα μεταξύ γλυκού και θαλασσινού νερού. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε εκβολές ποταμών και δέλτα, όπου το γλυκό νερό από τα ποτάμια αναμιγνύεται με το θαλασσινό νερό, δημιουργώντας μια διαφοροποίηση της αλατότητας. Μοναδικές κοινότητες οργανισμών εξελίχθηκαν για να ευδοκιμήσουν σε αυτές τις συνθήκες, όπου η αλατότητα μπορεί να ποικίλλει, και ορισμένα είδη είναι ακόμη και σε θέση να ανέχονται ευρεία φάσματα αλατότητας (ευρυαλοειδή).
  16. ↑ Agiadi et al. 2024, 4768.
  17. ↑ Roveri et al. 2025, 501.
  18. ↑ Pensa et al. 2025, 9.
  19. ↑ Ο λόγος των ισοτόπων στροντίου 87Sr/86Sr είναι μια γεωχημική αναλογία που χρησιμοποιείται σε διάφορους τομείς, όπως η λιθογένεση, η γεωχρονολόγηση, η χημεία των υδάτων και η αρχαιολογία, καθώς το στρόντιο αντικαθιστά συχνά το ασβέστιο στα ορυκτά. Αυτός ο λόγος μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την πηγή του στροντίου, όπως η διάβρωση πετρωμάτων ή η ηφαιστειακή δραστηριότητα, καθιστώντας τον χρήσιμο για την παρακολούθηση της προέλευσης υλικών ή την κατανόηση γεωλογικών διεργασιών.
  20. ↑ Roveri et al. 2025, 486.
  21. ↑ Agiadi et al. 2024, 4769.
  22. ↑ Agiadi et al. 2024, 4770.
  23. ↑ Krijgsman et al. 2024.
  24. ↑ Pensa et al. 2025, 7.
  25. ↑ Roveri et al. 2025, 497.
  26. ↑ Roveri et al. 2025, 503.
  27. ↑ Agiadi et al. 2024, 4772.
  28. ↑ Roveri et al. 2025, 503.

Βιβλιογραφία

  • Agiadi, K., Hohmann, N., Gliozzi, E., Thivaiou, D., Bosellini, F. R., Taviani, M., Bianucci, G., Collareta, A., Londeix, L., Faranda, C., Bulian, F., Koskeridou, E., Lozar, F., Mancini, A. M., Dominici, S., Moissette, P., Bajo Campos, I., Borghi, E., Iliopoulos, G., Antonarakou, A., Kontakiotis, G., Besiou, E., Zarkogiannis, S. D., Harzhauser, M., Sierro, F. J., Camerlenghi, A., García-Castellanos, D. 2024. A revised marine fossil record of the Mediterranean before and after the Messinian salinity crisis. Earth System Science Data 16: 4767-4785. https://doi.org/10.5194/essd-16-4767-2024
  • Krijgsman, W., Rohling, E. J., Palcu, D., Raad, F., Amarathunga, U., Flecker, R. M., Florindo, F., Roberts, A., Sierro, F. J., Aloisi, G. 2024. Causes and consequences of the Messinian salinity crisis. Nature Reviews Earth & Environment. https://doi.org/10.1038/s43017-024-00533-1
  • Pensa, T., Huertas, A. D., Afifi, A. M. 2025. Desiccation of the Red Sea basin at the start of the Messinian salinity crisis was followed by major erosion and reflooding from the Indian Ocean. Communications Earth & Environment 6. https://doi.org/10.1038/s43247-025-02642-1
  • Roveri, M., Lugli, S., Manzi, V. 2025. The Desiccation and Catastrophic Refilling of the Mediterranean: 50 Years of Facts, Hypotheses, and Myths Around the Messinian Salinity Crisis. Annual Review of Marine Science 17: 485-509. https://doi.org/10.1146/annurev-marine-021723-110155
Ανακτήθηκε από «https://archaeology.archive.gr/mediawiki-1.44.0/index.php?title=Κρίση_αλμυρότητας_του_Μεσσηνίου&oldid=2169»