Archaeology

Η Εποχή του Χαλκού είναι ιστορική περίοδος, περίπου από το 3300 - 1200 ΠΚΕ, που χαρακτηρίστηκε από τη χρήση του χαλκού, σε ορισμένες περιοχές της γραφής και άλλα πρώιμα χαρακτηριστικά του αστικού πολιτισμού. Η Εποχή του Χαλκού είναι η δεύτερη κύρια περίοδος του συστήματος τριών εποχών, όπως προτάθηκε το 1836 από τον Christian Jürgensen Thomsen, για την ταξινόμηση και τη μελέτη των αρχαίων κοινωνιών και της ιστορίας.

Η Πρωτοελλαδική περίοδος (ή ΠΕ) της Εποχής του Χαλκού χαρακτηρίζεται γενικά από την εισαγωγή χαλκού και ορείχαλκου, καθώς και από τη χρήση στοιχειωδών τεχνικών επεξεργασίας του χαλκού που αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά στην Ανατολία, με την οποία υπήρξαν οι ανάλογες πολιτιστικές επαφές^[1]. Σε γενικές γραμμές η ΠΕ Ι περίοδος εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, η ΠΕ ΙΙ είναι η φάση της μεγάλης ακμής και διαρκεί περισσότερο από τις άλλες δύο ενώ η ΠΕ ΙΙΙ ακολουθεί μετά από αναταράξεις και είναι η φάση κατά την οποία υποχωρεί η μεγάλη άνθηση της προηγούμενης περιόδου. Το μεγαλύτερο μέρος των ευρημάτων σε αυτή την περίοδο ανήκει στην ΠΕ ΙΙ, κατά την οποία εμφανίστηκαν τα πρώτα αστικά κέντρα^[2].

Η Μεσοελλαδική περίοδος (ΜΕ) ήταν περίοδος πολιτισμικής οπισθοδρόμησης, η οποία πρωτοεμφανίστηκε την προηγούμενη περίοδο ΠΕ III. Η ΜΕ χαρακτηρίζεται από εμφάνιση της μινυακής κεραμεικής, πιθανώς συσχετισμένη με τους Μινύες. Η μινυακή κεραμική εμφανίζεται πριν από το 2000 ΠΚΕ. και σταματά στο τέλος της ΜΕ περιόδου. Παράλληλα με τη «μινυακή» αναπτύσσεται και η κεραμεική των «αμαυρόχρωμων αγγείων», τα οποία έχουν γραπτή διακόσμηση και είναι χειροποίητα, με σημαντικό κέντρο παραγωγής τους την Αίγινα^[3].

Η Υστεροελλαδική περίοδος (ΥΕ), επίσης Μυκηναϊκή Ελλάδα ή μυκηναϊκός πολιτισμός, ήταν η τελευταία φάση της Εποχής του Χαλκού στην αρχαία Ελλάδα, που εκτείνεται από το 1750 έως το 1050 ΠΚ περίπου^[4]. Αντιπροσωπεύει τον πρώτο προηγμένο και διακριτά ελληνικό πολιτισμό στην ηπειρωτική Ελλάδα με τις ανακτορικές πολιτείες, την αστική οργάνωση, τα έργα τέχνης και το σύστημα γραφής^[5][6].

Οι ημερομηνίες που εμφανίζονται στο χρονολόγιο είναι σχετικές και συνήθως εμφανίζονται διαφορετικές ταξινομήσεις στη σχετική βιβλιογραφία.

• Fields, N. 2004. Mycenaean Citadels c. 1350–1200 BC, Oxford: Osprey Publishing. ISBN 9781841767628.
• French, D.M. 1973. “Migrations and 'Minyan' pottery in western Anatolia and the Aegean”, in Bronze Age Migrations in the Aegean, edited by Crossland, R.A., Birchall, A.(51–57), NJ: Noyes Press. ISBN: 9780715605806.
• Knodell, A. 2021. Societies in Transition in Early Greece: An Archaeological History, Oakland: University of California Press. ISBN: 9780520380530
• Lazaridis, I. et al. 2017. “Genetic origins of the Minoans and Mycenaeans”. Nature, 548(7666) (Aug 10): 214–218. doi: https://doi.org/10.1038%2Fnature23310
• Pullen, D. 2008. “The Early Bronze Age in Greece”, in The Cambridge Companion to the Aegean Bronze Age, edited by Shelmerdine, Cynthia W. (19–46), Cambridge and New York: Cambridge University Press ISBN 978-0-521-81444-7.
• Πυργάκη, Μ. 2002. “Η εποχή του Χαλκού στον ελληνικό χώρο”, στο Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο, Τόμ. Β΄, (73-162), Πάτρα: ΕΑΠ. ISBN: 960-538-486-8.
• van Andels, T.H., Runnels, C.N. 1988. “An Essay on the 'Emergence of Civilization' in the Aegean World”. Antiquity. 62(235): 234–247. doi: http://doi.org/10.1017/S0003598X00073968. Archived from the original on 14 October 2013.