Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από archaeology
Πήδηση στην πλοήγησηΠήδηση στην αναζήτηση
Νέα σελίδα με 'Ο '''Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ''' (''Vere Gordon Childe'', 14 Απριλίου 1892 - 19 Οκτωβρίου 1957) ήταν Αυστραλός αρχαιολόγος, περισσότερο γνωστός πιθανώς για την ανασκαφή του μοναδικού νεολιθικού αρχαιολογικού...'
 
Papageorgiou (συζήτηση | συνεισφορές)
 
(4 ενδιάμεσες εκδόσεις από 2 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Ο '''Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ''' (''Vere Gordon Childe'', [[14 Απριλίου]] [[1892]] - [[19 Οκτωβρίου]] [[1957]]) ήταν [[Αυστραλία|Αυστραλός]] [[αρχαιολόγος]], περισσότερο γνωστός πιθανώς για την [[ανασκαφή (αρχαιολογία)|ανασκαφή]] του μοναδικού [[Νεολιθική περίοδος|νεολιθικού]] αρχαιολογικού οικισμού του [[Σκάρα Μπράε]] στις νήσους [[Καρδιά του Νεολιθικού Όρκνεϊ|Όρκνι]] και τις [[Μαρξισμός|μαρξιστικές]] απόψεις του, οι οποίες και διαμόρφωσαν τη σκέψη του για την [[Προϊστορία]]. Πιστώθηκε με την επινόηση του όρου "[[Νεολιθική επανάσταση]]" και "[[Αστική επανάσταση (αρχαιολογία)|Αστική επανάσταση]]". Υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες συνθετικές φυσιογνωμίες του [[αρχαιολογία|αρχαιολογικού]] γίγνεσθαι,<ref>[..] by 1930 he had written four more major works. The books not only brought together for the first time a huge array of data from all over Europe, but also synthesized and distilled them in a theoretical fashion which 'pioneered a new way of looking at technology' and revolutionized archaeology, στο ''Australian Dictionary of Biography''</ref> που προσπάθησε να θέσει τις ανακαλύψεις του σε ένα γενικότερο θεωρητικό πλαίσιο για την προϊστορική εξέλιξη σε [[Ευρώπη|ευρωπαϊκή]] και παγκόσμια κλίμακα.
[[File:Gordon Childe.jpg|thumb|220px|Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ]]
Ο '''Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ''' (Vere Gordon Childe, 14 Απριλίου 1892 19 Οκτωβρίου 1957) υπήρξε Αυστραλός αρχαιολόγος και θεωρητικός της [[προϊστορία]]ς, γνωστός για την εφαρμογή μαρξιστικών προσεγγίσεων στην ανάλυση της ανθρώπινης εξέλιξης<ref>Childe 1933, 4.</ref>. Η συνεισφορά του στην [[αρχαιολογία]] περιλαμβάνει την επινόηση των όρων «[[Νεολιθική eπανάσταση]]» και «[[Αστική eπανάσταση
]]», οι οποίοι αναφέρονται σε θεμελιώδεις κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές στην προϊστορία<ref>Childe 1950, 5.</ref>.
 
==Σκάρα Μπράε και Μαρξιστική Προσέγγιση==
Ο Τσάιλντ ανέλαβε την ανασκαφή του νεολιθικού οικισμού Σκάρα Μπράε στις νήσους Όρκνι, Σκωτία, και δημοσίευσε τον πρώτο επίσημο οδηγό του το 1933, ''Skara Brae, Orkney, Official Guide: Ancient Dwellings at Skara Brae''<ref>Childe 1933, 7.</ref>. Στο έργο αυτό, περιέγραψε τους κατοίκους του ως «χαμηλά στην κλίμακα του πολιτισμού», χαρακτηρίζοντάς τους ως «άγριους» και «βρώμικους», σύμφωνα με την τότε επικρατούσα αντίληψη για την ανθρώπινη εξέλιξη<ref>Manzanilla 1987, 12.</ref>.
 
==Νεολιθική επανάσταση==
Η έννοια της «[[νεολιθική επανάσταση|νεολιθικής επανάστασης]]» αναφέρεται στη μετάβαση από τον κυνηγο-τροφοσυλλεκτικό τρόπο ζωής στη [[γεωργία]] και την [[κτηνοτροφία]], γεγονός που επέτρεψε την αύξηση του [[πληθυσμός|πληθυσμού]] και την ανάπτυξη μόνιμων οικισμών<ref>Childe 1950, 6.</ref>. Ο Τσάιλντ υποστήριξε ότι αυτή η μετάβαση ήταν μια «πραγματική επανάσταση», καθώς συνδύαζε [[τεχνολογία|τεχνολογικές]] και [[κοινωνία|κοινωνικές]] μεταβολές<ref>Smith 2009, 3.</ref>.
 
==Αστική επανάσταση==
Ο όρος «[[αστική επανάσταση]]» αναφέρεται στην ανάπτυξη των πρώτων πόλεων και κρατών, κυρίως στη Μεσοποταμία, και περιλαμβάνει δέκα χαρακτηριστικά<ref>Childe 1950, 3–17.</ref>:
 
*Αύξηση του μεγέθους των οικισμών
 
*Συγκέντρωση πλούτου
 
*Μεγάλες δημόσιες κατασκευές
 
*Γραφή
 
*Αναπαραστατική τέχνη
 
*Γνώση επιστημών και μηχανικής
 
*Εξωτερικό εμπόριο
 
*Πλήρους απασχόλησης ειδικοί σε μη επιβιωτικές δραστηριότητες
 
*Κοινωνική διαστρωμάτωση
 
*Κρατική οργάνωση βασισμένη στη μόνιμη κατοικία αντί για την συγγένεια
 
Ο Τσάιλντ τόνισε ότι η Αστική Επανάσταση ήταν κυρίως μια κοινωνική μεταμόρφωση, με την εμφάνιση ισχυρών βασιλέων και την ανάπτυξη θεσμών διακυβέρνησης και κοινωνικής ιεραρχίας<ref>Smith 2009, 5.</ref>.
 
==Μαρξιστική επιρροή==
 
Ο Τσάιλντ επηρεάστηκε από τον μαρξισμό και εφάρμοσε τις θεωρίες του Μαρξ και του Ένγκελς στην ανάλυση της προϊστορίας. Ανέπτυξε μια λειτουργική-[[οικονομία|οικονομική]] ερμηνεία του [[σύστημα των τριών εποχών|συστήματος των τριών εποχών]], υποστηρίζοντας ότι οι «επανάστασεις» στην ανθρώπινη ιστορία ήταν αποτέλεσμα κοινωνικών και οικονομικών μεταβολών<ref>Marxists.org, n.d.</ref>.
 
==Εργογραφία==
* ''Η Αυγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού'' [The Dawn of European Civilization (1925)]
* ''Άρυοι. Μια μελέτη της Ινδευρωπαϊκης προέλευσης'' [The Aryans. A study of Indo-European Origins (1926)]
* ''Ο Δούναβης στην Προϊστορία'' [The Danube in Prehistory (1929)]
* ''Η Εποχή του Χαλκού'' [The Bronze Age (1930)]
* ''Νέο φως στην Αρχαιότατη Ανατολή'' [New Light on the Most Ancient East (1935)]
* ''Προϊστορία της Σκωτίας'' [Prehistory of Scotland (1935)]
* ''Ο Άνθρωπος δημιουργεί το εαυτό του'' [Man makes himself (1936)]
* ''Προϊστορικές κοινότητες των Βρετανικών Νήσων'' [Prehistoric communities of the British Isles (1940, 2nd edition 1947)]
* ''Τι συνέβη στην Ιστορία'' [What Happened in History (1942)]
* ''Πρόοδος και Αρχαιολογία'' [Progress and Archaeology (1944, 1945)]
* ''Ιστορία'' [History (1947)]
* ''Προϊστορικές μεταναστεύσεις στην Ευρώπη'' [Prehistoric Migrations in Europe (1950)]
* ''Ο Άνθρωπος δημιουργεί τον εαυτό του'' [Man Makes Himself (1951)]
 
==Παραπομπές==
<references />
 
==Βιβλιογραφία==
*Childe, V. G. 1933. Skara Brae, Orkney, Official Guide: Ancient Dwellings at Skara Brae. ''H.M. Stationery Office''. https://books.google.com/books/about/Ancient_Dwellings_at_Skara_Brae.html?id=xfNzAAAAIAAJ
*Childe, V. G. 1950. “The Urban Revolution.” ''Town Planning Review'' 21(1): 3–17. https://faculty.washington.edu/plape/citiesaut11/readings/Childe-urban%20revolution%201950.pdf
*Smith, M. E. 2009. “V. Gordon Childe and the Urban Revolution: a historical perspective on a revolution in urban studies.” ''Town Planning Review'' 80(1): 2a–20a. https://liverpooluniversitypress.co.uk/doi/10.3828/tpr.80.1.2a
*Manzanilla, L. R. 1987. ''Studies in the Neolithic and Urban Revolutions: The V. Gordon Childe Colloquium'', Mexico 1986. https://www.researchgate.net/publication/266386196_Studies_in_the_Neolithic_and_Urban_Revolutions_The_V_Gordon_Childe_Colloquium_Mexico_1986
*Marxists Internet Archive. n.d. ''V. Gordon Childe''. https://www.marxists.org/archive/childe/index.htm
 
==Προτεινόμενη βιβλιογραφία==
* ''The Archaeology of V Gordon Childe'' by David R Harris ISBN 052284622X
 
[[Κατηγορία: Αυστραλοί αρχαιολόγοι]]

Τελευταία αναθεώρηση της 21:09, 28 Οκτωβρίου 2025

Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ

Ο Βηρ Γκόρντον Τσάιλντ (Vere Gordon Childe, 14 Απριλίου 1892 – 19 Οκτωβρίου 1957) υπήρξε Αυστραλός αρχαιολόγος και θεωρητικός της προϊστορίας, γνωστός για την εφαρμογή μαρξιστικών προσεγγίσεων στην ανάλυση της ανθρώπινης εξέλιξης[1]. Η συνεισφορά του στην αρχαιολογία περιλαμβάνει την επινόηση των όρων «Νεολιθική eπανάσταση» και «[[Αστική eπανάσταση ]]», οι οποίοι αναφέρονται σε θεμελιώδεις κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές στην προϊστορία[2].

Σκάρα Μπράε και Μαρξιστική Προσέγγιση

Ο Τσάιλντ ανέλαβε την ανασκαφή του νεολιθικού οικισμού Σκάρα Μπράε στις νήσους Όρκνι, Σκωτία, και δημοσίευσε τον πρώτο επίσημο οδηγό του το 1933, Skara Brae, Orkney, Official Guide: Ancient Dwellings at Skara Brae[3]. Στο έργο αυτό, περιέγραψε τους κατοίκους του ως «χαμηλά στην κλίμακα του πολιτισμού», χαρακτηρίζοντάς τους ως «άγριους» και «βρώμικους», σύμφωνα με την τότε επικρατούσα αντίληψη για την ανθρώπινη εξέλιξη[4].

Νεολιθική επανάσταση

Η έννοια της «νεολιθικής επανάστασης» αναφέρεται στη μετάβαση από τον κυνηγο-τροφοσυλλεκτικό τρόπο ζωής στη γεωργία και την κτηνοτροφία, γεγονός που επέτρεψε την αύξηση του πληθυσμού και την ανάπτυξη μόνιμων οικισμών[5]. Ο Τσάιλντ υποστήριξε ότι αυτή η μετάβαση ήταν μια «πραγματική επανάσταση», καθώς συνδύαζε τεχνολογικές και κοινωνικές μεταβολές[6].

Αστική επανάσταση

Ο όρος «αστική επανάσταση» αναφέρεται στην ανάπτυξη των πρώτων πόλεων και κρατών, κυρίως στη Μεσοποταμία, και περιλαμβάνει δέκα χαρακτηριστικά[7]:

  • Αύξηση του μεγέθους των οικισμών
  • Συγκέντρωση πλούτου
  • Μεγάλες δημόσιες κατασκευές
  • Γραφή
  • Αναπαραστατική τέχνη
  • Γνώση επιστημών και μηχανικής
  • Εξωτερικό εμπόριο
  • Πλήρους απασχόλησης ειδικοί σε μη επιβιωτικές δραστηριότητες
  • Κοινωνική διαστρωμάτωση
  • Κρατική οργάνωση βασισμένη στη μόνιμη κατοικία αντί για την συγγένεια

Ο Τσάιλντ τόνισε ότι η Αστική Επανάσταση ήταν κυρίως μια κοινωνική μεταμόρφωση, με την εμφάνιση ισχυρών βασιλέων και την ανάπτυξη θεσμών διακυβέρνησης και κοινωνικής ιεραρχίας[8].

Μαρξιστική επιρροή

Ο Τσάιλντ επηρεάστηκε από τον μαρξισμό και εφάρμοσε τις θεωρίες του Μαρξ και του Ένγκελς στην ανάλυση της προϊστορίας. Ανέπτυξε μια λειτουργική-οικονομική ερμηνεία του συστήματος των τριών εποχών, υποστηρίζοντας ότι οι «επανάστασεις» στην ανθρώπινη ιστορία ήταν αποτέλεσμα κοινωνικών και οικονομικών μεταβολών[9].

Εργογραφία

  • Η Αυγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού [The Dawn of European Civilization (1925)]
  • Άρυοι. Μια μελέτη της Ινδευρωπαϊκης προέλευσης [The Aryans. A study of Indo-European Origins (1926)]
  • Ο Δούναβης στην Προϊστορία [The Danube in Prehistory (1929)]
  • Η Εποχή του Χαλκού [The Bronze Age (1930)]
  • Νέο φως στην Αρχαιότατη Ανατολή [New Light on the Most Ancient East (1935)]
  • Προϊστορία της Σκωτίας [Prehistory of Scotland (1935)]
  • Ο Άνθρωπος δημιουργεί το εαυτό του [Man makes himself (1936)]
  • Προϊστορικές κοινότητες των Βρετανικών Νήσων [Prehistoric communities of the British Isles (1940, 2nd edition 1947)]
  • Τι συνέβη στην Ιστορία [What Happened in History (1942)]
  • Πρόοδος και Αρχαιολογία [Progress and Archaeology (1944, 1945)]
  • Ιστορία [History (1947)]
  • Προϊστορικές μεταναστεύσεις στην Ευρώπη [Prehistoric Migrations in Europe (1950)]
  • Ο Άνθρωπος δημιουργεί τον εαυτό του [Man Makes Himself (1951)]

Παραπομπές

  1. Childe 1933, 4.
  2. Childe 1950, 5.
  3. Childe 1933, 7.
  4. Manzanilla 1987, 12.
  5. Childe 1950, 6.
  6. Smith 2009, 3.
  7. Childe 1950, 3–17.
  8. Smith 2009, 5.
  9. Marxists.org, n.d.

Βιβλιογραφία

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

  • The Archaeology of V Gordon Childe by David R Harris ISBN 052284622X