Σύγκριση εκδόσεων

Εδώ βλέπετε τις διαφορές μεταξύ της επιλεγμένης έκδοσης και της τρέχουσας έκδοσης της σελίδας.

--- αμφορέας [2022/10/07 17:20] – [Βιβλιογραφία] ms_2
+++ αμφορέας [2022/10/11 18:41] (τρέχουσα) – [Τυπολογία] ms_2
@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
 =====Αμφορέας=====
-Ως αμφορέας εννοείται αγγείο με οβάλ σώμα με κάθετη λαβή αμφίπλευρα. Χρησιμοποιείτο για την αποθήκευση οίνου και ενίοτε ελαίου. Το όνομα //αμφορεύς// προέρχεται από το επίρρημα //αμφί// και το ρήμα //φέρειν//, (ἀμφορεύς) ((Βλ. [[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0057:entry=a)mforeu/s|ἀμφορεύς]]. Liddell, Henry George; Scott, Robert; //A Greek–English Lexicon// at the Perseus Project)), συντετμημένη μορφή του //ἀμφιφορεύς//. Οι αμφορείς επινοήθηκαν κατά την [[προϊστορία]] και θεωρούνται αρχαιότατα μέσα μεταφοράς όσον αφορά στην στην [[Κλασική περίοδος|κλασική Ελλάδα]]((Twede 2002, 98–108.)). Υιοθετήθηκαν από τους Ρωμαίους ως κύρια μέσα μεταφοράς και αποθήκευσης οίνου, ελαίου ελαιοκάρπου, δημητριακών, ιχθύων κ.α.((Adkins and Adkins 1994, 196.)) Χρησιμοποιήθηκαν σε όλη τη Μεσόγειο και τις επαρχίες της [[ρωμαϊκή αυτοκρατορία|ρωμαϊκής αυτοκρατορίας]] περίπου έως τον 16o αιώνα.
+Ως αμφορέας εννοείται αγγείο με οβάλ σώμα με κάθετη λαβή αμφίπλευρα. Χρησιμοποιείτο για την αποθήκευση οίνου και ενίοτε ελαίου. Το όνομα //αμφορεύς// προέρχεται από το επίρρημα //αμφί// και το ρήμα //φέρειν//, (ἀμφορεύς) ((Βλ. [[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0057:entry=a)mforeu/s|ἀμφορεύς]]. Liddell, Henry George; Scott, Robert; //A Greek–English Lexicon// at the Perseus Project)), συντετμημένη μορφή του //ἀμφιφορεύς//. Οι αμφορείς επινοήθηκαν κατά την [[προϊστορία]] και θεωρούνται αρχαιότατα μέσα μεταφοράς όσον αφορά στην [[Κλασική περίοδος|κλασική περίοδο]]((Twede 2002, 98–108.)). Υιοθετήθηκαν από τους Ρωμαίους ως κύρια μέσα μεταφοράς και αποθήκευσης οίνου, ελαίου ελαιοκάρπου, δημητριακών((Scheibler 1987, 72.)), ιχθύων κ.α.((Adkins and Adkins 1994, 196.)) Χρησιμοποιήθηκαν σε όλη τη Μεσόγειο και τις επαρχίες της [[ρωμαϊκή αυτοκρατορία|ρωμαϊκής αυτοκρατορίας]] περίπου έως τον 16o αιώνα.
 ====Τυπολογία====
-Όσον αφορά στον τύπο του είναι αγγείο με δύο λαβές και στενό λαιμό,που χρησιμοποιείται για αποθήκευση ή μεταφορά. Ο τύπος απαντάται τόσο σε απλά όσο όσο και σε κοσμημένα αγγεία. Οι αμφορείς μεταφοράς είναι μεγάλα ακόσμητα αγγεία, συχνά οξυπύθμενα. Τα αττικά κοσμημένα αγγεία απαντώνται πολύ συχνά στο σχήμα του αμφορέα και έχουν εντοπιστεί πολλές υποδιαιρέσεις του τύπου(([[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0004:id=amphora|Amphora in Perseus Encyclopedia]].)).
+Όσον αφορά στον τύπο του, είναι µεγάλο, κλειστό αγγείο µε δύο κατακόρυφες λαβές που ξεκινούν από το ύψος του ώµου και φτάνουν έως το χείλος συνήθως ή έως το λαιµό του αγγείου((Johnston 1984. 208-211.)), που χρησιμοποιείται για αποθήκευση ή μεταφορά. Ο τύπος απαντάται τόσο σε απλά όσο όσο και σε κοσμημένα αγγεία. Οι αμφορείς μεταφοράς είναι μεγάλα ακόσμητα αγγεία, συχνά οξυπύθμενα. Τα αττικά κοσμημένα αγγεία απαντώνται πολύ συχνά στο σχήμα του αμφορέα και έχουν εντοπιστεί πολλές υποδιαιρέσεις του τύπου(([[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0004:id=amphora|Amphora in Perseus Encyclopedia]].)).
 Το συγκεκριμένο αγγείο παρουσιάζεται σε αρκετούς τύπους. Οι αμφορείς ταξινομούνται σε αμφορείς με λαιμό (καθαρό περίγραμμα λαιμού) και κωδωνόσχημους (συνεχές προφίλ από τα χείλη έως τη βάση). Οι αμφορείς με λαιμό κατηγοριοποιούνται σε αμφορείς Nola, Παναθηναϊκούς, Νικοσθένειους από την κεραμική Bucchero και οξυπύθμενους με εξόγκωμα αντί για βάση στο κατώτατο σημείο. Διαχρονικά αγγεία οι αμφορείς παράγονταν από τις απαρχές της [[μελανόμορφος ρυθμός|μελανόμορφης τεχνικής]] έως το τέλος της [[ερυθρόμορφος ρυθμός|ερυθρόμορφης τεχνικής]], ενώ η κατασκευή τους διακρίνεται για τη λεπτότητά της σε ύστερες περιόδους. Ο Αμφορέας με λαιμό διαθέτει οβάλ σώμα, διακριτό λαιμό με παχύ στόμιο, δύο κάθετες λαβές και βαρύ στήριγμα. Ορισμένοι γεωμετρικοί αμφορείς φέρουν σιγμοειδή διακόσμηση αμφίπλευρα του λαιμού. Εκείνοι που είναι ζωγραφισμένοι με την αμαυρόχρωμη τεχνική φέρουν συνήθως ανθέμια σε σχήμα λωτού στο λαιμό, αντί για σιγμοειδή διακόσμηση (SOS) και κάποια σκηνή στο σώμα. Ο Τυρρηνικός αμφορέας, ένας άλλος τύπος που κατασκευάστηκε στα μέσα του 6ου αι. ΠΚΕ, είναι υψηλόκορμος, ενώ οι αμφορείς του Εξηκία και άλλων εργαστηρίων είναι πλατύσωμοι. Οι μεταγενέστεροι αμφορείς διακρίνονται για την ενδιάμεση, ισορροπημένη αισθητικά κατασκευή τους.
-Στα πρώιμα χρόνια της ερυθρόμορφης τεχνικής, ωστόσο, ο αμφορέας με λαιμό δεν ήταν και τόσο δημοφιλής απ’ ό,τι φαίνεται. Ο αμφορέας τύπου Νόλα, μια παραλλαγή του αμφορέα με λαιμό, προτιμήθηκε στο πρώτο μισό του 5ου ΠΚΕ αιώνα, για να αντικατασταθεί στο δεύτερο μισό από τον αμφορέα με λαιμό και πλεκτές λαβές. Οι διαστάσεις των αμφορέων ποικίλουν από 25 έως και 60 εκ. σε ύστερες περιόδους εφαρμογής της ερυθρόμορφης τεχνικής. Τα βασικότερα είδη τα οποία απαντώνται στην τυπολογία των αμφορέων της κλασικής περιόδου είναι τα παρακάτω.
+Στα πρώιμα χρόνια της ερυθρόμορφης τεχνικής, ωστόσο, ο αμφορέας με λαιμό δεν ήταν και τόσο δημοφιλής απ’ ό,τι φαίνεται. Ο αμφορέας τύπου Νόλα, μια παραλλαγή του αμφορέα με λαιμό, προτιμήθηκε στο πρώτο μισό του 5ου [[ΠΚΕ]] αιώνα, για να αντικατασταθεί στο δεύτερο μισό από τον αμφορέα με λαιμό και πλεκτές λαβές. Οι διαστάσεις των αμφορέων ποικίλουν από 25 έως και 60 εκ. σε ύστερες περιόδους εφαρμογής της ερυθρόμορφης τεχνικής. Τα βασικότερα είδη τα οποία απαντώνται στην τυπολογία των αμφορέων της κλασικής περιόδου είναι τα παρακάτω.
 ====Αμφορέας Τύπου Α====
-FIXME Ο αμφορέας τύπου Α του τέλους του έβδομου αιώνα [[ΠΚΕ]] προέρχεται από το σχήμα του πρωτοαττικού αμφορέα, αν και σε πολύ μικρότερη εκδοχή, και απαντάται συχνά τόσο στην μελανόμορφη όσο και στην ερυθρόμορφη κεραμεική. Τα παλαιότερα παραδείγματα του αμφορέα τύπου Α ποικίλλουν ως προς το σχήμα του ποδιού και του χείλους. Η συνήθης μορφή στο πρώτο μισό του έκτου αιώνα έχει μικρό σώμα σε ωοειδές σχήμα, που λεπταίνει στο πόδι και χρονολογείται γύρω στα µέσα του 6ου αι. ΠΚΕ στο εργαστήριο του [[Εξηκίας|Εξηκία]], στον οποίο και αποδίδεται η επινόηση του συγκεκριμένου τύπου((Lullies 1964, 88, επίσης Kanowski, Containers 21.)). Όψιμα έργα αυτού του τύπου εμφανίζονται στα µέσα του 5ου αι. ΠΚΕ.(( Η λαβή είναι απλή κυλινδρική και εκτείνεται από τον ώμο μέχρι το μέσο του λαιμού. Στην εξέλιξή του ο  συγκεκριμένος τύπος απέκτησε χείλος σε σχήμα εχίνου και το πόδι ενσωματώθηκε στον κορμό. Ήτα δημοφιλής κατά την ύστερη περίοδο της μελανόμορφης αγγειογραφίας, που διήρκεσε από το δεύτερο τέταρτο του έκτου αιώνα έως περίπου το 440 ΠΚΕ.
+FIXME Ο αμφορέας τύπου Α του τέλους του έβδομου αιώνα [[ΠΚΕ]] προέρχεται από το σχήμα του πρωτοαττικού αμφορέα, αν και σε πολύ μικρότερη εκδοχή, και απαντάται συχνά τόσο στην μελανόμορφη όσο και στην ερυθρόμορφη κεραμεική. Τα παλαιότερα παραδείγματα του αμφορέα τύπου Α ποικίλλουν ως προς το σχήμα του ποδιού και του χείλους. Η συνήθης μορφή στο πρώτο μισό του έκτου αιώνα έχει μικρό σώμα σε ωοειδές σχήμα, που λεπταίνει στο πόδι και χρονολογείται γύρω στα µέσα του 6ου αι. ΠΚΕ στο εργαστήριο του [[Εξηκίας|Εξηκία]], στον οποίο και αποδίδεται η επινόηση του συγκεκριμένου τύπου((Lullies 1964, 88, επίσης Kanowski, Containers 21.)). Όψιμα έργα αυτού του τύπου εμφανίζονται στα µέσα του 5ου αι. ΠΚΕ. Η λαβή είναι απλή κυλινδρική και εκτείνεται από τον ώμο μέχρι το μέσο του λαιμού. Στην εξέλιξή του ο  συγκεκριμένος τύπος απέκτησε χείλος σε σχήμα εχίνου και το πόδι ενσωματώθηκε στον κορμό. Ήταν δημοφιλής κατά την ύστερη περίοδο της μελανόμορφης αγγειογραφίας, που διήρκεσε από το δεύτερο τέταρτο του έκτου αιώνα έως περίπου το 440 ΠΚΕ.
 ====Αμφορέας Τύπου Β====