Μαγνητόμετρο ατμών καισίου
Το μαγνητόμετρο ατμών καισίου (cesium vapor magnetometer) αποτελεί μια από τις πλέον σύγχρονες και ευαίσθητες τεχνολογίες γεωφυσικής έρευνας για αρχαιολογικές εφαρμογές. Χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των μικρών μεταβολών στο μαγνητικό πεδίο της Γης, που προκαλούνται από θαμμένες αρχαιολογικές κατασκευές, όπως τοιχοποιίες, κλίβανοι, τάφοι και μεταλλικά αντικείμενα[1]. Η υψηλή ακρίβεια και ευαισθησία του το καθιστούν ιδανικό για αναλυτικές μελέτες μικρών ή λεπτομερών αρχαιολογικών χώρων, όπου η ανίχνευση λεπτών μαγνητικών διαφορών είναι κρίσιμη[2].
Αρχή λειτουργίας
Η λειτουργία του μαγνητομέτρου ατμών καισίου βασίζεται στην οπτική ανίχνευση των ατομικών επιπέδων ενέργειας του καισίου (optical pumping). Σε ένα κύτταρο γεμάτο με ατμούς καισίου, οι ακτίνες λέιζερ προκαλούν τη διέγερση των ατόμων. Η παρουσία εξωτερικού μαγνητικού πεδίου επηρεάζει τη συχνότητα της προϋπάρχουσας μαγνητικής δόνησης (Larmor precession) των ατόμων. Αυτή η δόνηση ανιχνεύεται και μετατρέπεται σε μετρήσιμη ένδειξη της μαγνητικής έντασης[3]. Η μέθοδος προσφέρει πολύ υψηλή ευαισθησία και ακρίβεια, μεγαλύτερη από εκείνη των μαγνητομέτρων πρωτονίου και μαγνητικής ροής[4].
