Πόροι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από archaeology
Πήδηση στην πλοήγησηΠήδηση στην αναζήτηση
← Παλαιότερη επεξεργασίαΝεότερη επεξεργασία →
ΟπτικήΚώδικας wiki
Nikolopoulou (συζήτηση | συνεισφορές)
161 επεξεργασίες
Nikolopoulou (συζήτηση | συνεισφορές)
161 επεξεργασίες
Γραμμή 55: Γραμμή 55:
*Bleischwitz, Raimund, Housseini Coulibaly Diallo, Felix Ekardt, Nadine Gobert, Bettina Hoffmann, Corey Leopold, Alexis Rochedreux, and Kerstin Schopp. 2018. Critical Natural Resources: Challenging the Current Discourse and Proposal for a Holistic Definition. ''Resources'' 7(4):79. https://doi.org/10.3390/resources7040079
*Bleischwitz, Raimund, Housseini Coulibaly Diallo, Felix Ekardt, Nadine Gobert, Bettina Hoffmann, Corey Leopold, Alexis Rochedreux, and Kerstin Schopp. 2018. Critical Natural Resources: Challenging the Current Discourse and Proposal for a Holistic Definition. ''Resources'' 7(4):79. https://doi.org/10.3390/resources7040079
*Brondizio, Eduardo S., and Francois-Michel Le Tourneau. 2016. Environmental Governance for All. ''Science'' 352(6291):1272-1273. https://doi.org/10.1126/science.aaf5122 (Σημείωση: Το άρθρο από IISD βασίζεται σε παρόμοιες έννοιες, αλλά χρησιμοποιήθηκε ως βάση.)
*Brondizio, Eduardo S., and Francois-Michel Le Tourneau. 2016. Environmental Governance for All. ''Science'' 352(6291):1272-1273. https://doi.org/10.1126/science.aaf5122 (Σημείωση: Το άρθρο από IISD βασίζεται σε παρόμοιες έννοιες, αλλά χρησιμοποιήθηκε ως βάση.)
Harley, Diane, Jonathan Henke, Shannon Lawrence, Ian Miller, David Nasatir, Sophia Ponomarenko, and Charis Kaskiris. 2006. ''Use and Users of Digital Resources: A Focus on Undergraduate Education in the Humanities and Social Sciences''. Berkeley, CA: Center for Studies in Higher Education. https://cshe.berkeley.edu/sites/default/files/publications/2006_use_and_users_of_digital_resources_a_focus_on_undergraduate_education_in_the_humanities_and_social_sciences.pdf
*World Trade Organization. 2010. World Trade Report 2010: Trade in Natural Resources. Geneva: WTO. https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/anrep_e/wtr10-2b_e.pdf
*World Trade Organization. 2010. World Trade Report 2010: Trade in Natural Resources. Geneva: WTO. https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/anrep_e/wtr10-2b_e.pdf
΄
*Pettersson, Fanny. 2022. "Digital Resources as an Aspect of Teacher Professional Digital Competence: One Term, Different Definitions – A Systematic Review." ''Education and Information Technologies'' 27(3):3711-3738. https://doi.org/10.1007/s10639-021-10747-2
 
[[Κατηγορία: Πόροι]]
[[Κατηγορία: Πόροι]]

Αναθεώρηση της 13:22, 3 Δεκεμβρίου 2025

Ο πόρος, (resource) ως γενική έννοια, αναφέρεται σε φυσικά στοιχεία του περιβάλλοντος που έχουν αξία για τον άνθρωπο, είτε ως υλικά αγαθά είτε ως υπηρεσίες οικοσυστημάτων, και διακρίνονται σε ανανεώσιμους (όπως νερό, δάση και ψάρια) και μη ανανεώσιμους (όπως ορυκτά και ορυκτά καύσιμα), ανάλογα με την ικανότητά τους να αναγεννώνται σε ανθρώπινη κλίμακα χρόνου[1]. Αυτή η έννοια δεν είναι στατική, αλλά δυναμική και κοινωνική κατασκευή, καθώς οι πόροι "γίνονται" πόροι μέσω ανθρώπινων αναγκών, τεχνολογίας (π.χ. ψηφιακοί πόροι) και κοινωνικής αποδοχής, και όχι απλώς "είναι" από τη φύση τους[2].

Σύμφωνα με οικονομικές προσεγγίσεις, οι πόροι ορίζονται ως αποθέματα υλικών στο φυσικό περιβάλλον, που είναι σπάνια και οικονομικά χρήσιμα στην παραγωγή ή κατανάλωση, είτε σε ακατέργαστη μορφή είτε μετά από ελάχιστη επεξεργασία, αποκλείοντας καλλιεργημένα προϊόντα αλλά συμπεριλαμβάνοντας τα ψάρια και τα δασικά προϊόντα[3] Επιπλέον, περιλαμβάνουν ζωντανούς και μη ζωντανούς παράγοντες του γήινου συστήματος, όπως φυτά, ψάρια, νερό, έδαφος και ορυκτά, τα οποία υποστηρίζουν την ανθρώπινη ευημερία, οικονομία και οικοσυστήματα, ενώ η βιώσιμη χρήση τους απαιτεί διακυβέρνηση για αποφυγή εξάντλησης και περιβαλλοντικών επιπτώσεων[4]. Η έννοια των πόρων συνδέεται με έννοιες όπως το φυσικό κεφάλαιο και τα κοινά αγαθά, όπου η πρόσβαση και διαχείριση επηρεάζουν κοινωνικές ανισότητες και βιωσιμότητα [5].

Οι φυσικοί πόροι

Κύριο λήμμα Φυσικοί πόροι

Οι φυσικοί πόροι αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που αποκτούν αξία μέσω της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, λειτουργώντας ως βάση για οικονομική ανάπτυξη, επιβίωση και οικολογική ισορροπία. Σύμφωνα με ακαδημαϊκές αναλύσεις, οι πόροι δεν είναι εγγενώς "φυσικοί" χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά αναγνωρίζονται ως τέτοιοι όταν αποδίδεται αξία σε ουσίες του φυσικού περιβάλλοντος που είναι χρήσιμες, οικονομικά βιώσιμες και κοινωνικά αποδεκτές για εκμετάλλευση[6]. Αυτή η προοπτική, βασισμένη σε κλασικούς ορισμούς όπως του Zimmermann (1951), υπογραμμίζει ότι "οι πόροι κατασκευάζονται" μέσω της τεχνολογικής προόδου και των κοινωνικών αναγκών, και δεν "υπάρχουν" απλώς ανεξάρτητα. [7].

Σε οικονομικό πλαίσιο, ορίζονται ως σπάνια αποθέματα υλικών στο φυσικό περιβάλλον με οικονομική χρησιμότητα στην παραγωγή ή κατανάλωση, επιτρέποντας ελάχιστη επεξεργασία, όπως στο πετρέλαιο ή τα δασικά προϊόντα, ενώ αποκλείονται καλλιεργημένα αγαθά λόγω ανθρώπινης παρέμβασης[8] Η κατηγοριοποίησή τους βασίζεται κυρίως στην αναγέννηση: ανανεώσιμοι (π.χ. νερό, ψάρια, δάση) που αναπληρώνονται σε ανθρώπινο χρονικό πλαίσιο, μη ανανεώσιμοι (π.χ. ορυκτά) που εξαντλούνται αργά, και αέναοι (π.χ. ηλιακή ενέργεια) που είναι ανεξάντλητοι[9].

Επιπλέον, περιλαμβάνουν ζωντανούς και μη ζωντανούς παράγοντες όπως φυτά, μύκητες, νερό, έδαφος και ορυκτά, τα οποία σχηματίζουν αλληλεξαρτώμενα οικοσυστήματα και επηρεάζουν πολιτιστικές, πνευματικές και οικονομικές σχέσεις[10]. Η βιωσιμότητα απαιτεί διαχείριση για αποφυγή "τραγωδίας των κοινών", όπου η ανοιχτή πρόσβαση οδηγεί σε υπερεκμετάλλευση, ενώ η "κρισιμότητα" αναφέρεται σε πόρους απαραίτητους για την υγεία, την οικονομία και τη ζωή, συχνά μη αντικαταστάσιμους[11]. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πόροι συνδέονται με το εμπόριο, τις περιβαλλοντικές ανισότητες, με έμφαση στην ανάγκη για πολιτικές που προάγουν ισορροπημένη χρήση[12].

Ταξινόμηση των πόρων

Η ταξινόμηση των πόρων υπογραμμίζει την ανάγκη για προσεκτική διαχείριση, καθώς λανθασμένες πρακτικές μπορεί να μετατρέψουν ανανεώσιμους πόρους σε εξαντλούμενους. Σε οικονομικό επίπεδο, οι πόροι επηρεάζουν εμπόριο και ανάπτυξη, με προκλήσεις όπως σπανιότητα και εξωτερικότητες. [13]. Μελλοντικές προσεγγίσεις χρειάζεται να ενσωματώνουν την οικολογική και κοινωνική διάσταση για τη βιωσιμότητα[14].

Πίνακας: Ταξινόμηση πόρων

Κατηγορία Παραδείγματα Χαρακτηριστικά Πηγή
Ανανεώσιμοι Νερό, ψάρια, δάση Αναγεννώνται σε ανθρώπινο χρονικό πλαίσιο, υπό προϋποθέσεις βιώσιμης διαχείρισης[15].
Μη Ανανεώσιμοι Ορυκτά, πετρέλαιο, μέταλλα Δεν αναγεννώνται σε ανθρώπινη κλίμακα, εξαντλούνται με χρήση[16].
Αέναοι/Ανεξάντλητοι Ηλιακή ενέργεια, άνεμος Δεν εξαντλούνται, ανεξάρτητα από χρήση[17]
Κρίσιμοι Στοιχεία απαραίτητα για υγεία και οικονομία Μη αντικαταστάσιμα, υψηλού κινδύνου προμήθειας[18].

Ψηφιακοί πόροι

Οι ψηφιακοί πόροι, ως γενική έννοια, αναφέρονται σε οποιοδήποτε είδος πληροφορίας ή μέσου που αποθηκεύεται ή μεταδίδεται σε ψηφιακή μορφή, όπως σε υπολογιστή ή ηλεκτρονική συσκευή, περιλαμβάνοντας κείμενα, εικόνες, βίντεο, ήχους, χάρτες, προσομοιώσεις και άλλα πολυμέσα που υποστηρίζουν την έρευνα, τη διδασκαλία και τη μάθηση, και διακρίνονται σε εκείνους που δημιουργούνται απευθείας ψηφιακά ή μετατρέπονται από αναλογικά υλικά[19]. Αυτή η έννοια δεν είναι στατική, αλλά δυναμική και κοινωνική κατασκευή, καθώς οι ψηφιακοί πόροι "γίνονται" τέτοιοι μέσω ανθρώπινων αναγκών, τεχνολογίας και εκπαιδευτικής αποδοχής, παρόμοια με τους φυσικούς πόρους που αποκτούν αξία μέσω χρήσης, αλλά με χαρακτηριστικά όπως η απεριόριστη αναπαραγωγή και η διαρκής επέκταση χωρίς εξάντληση[20].

Σύμφωνα με εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, οι ψηφιακοί πόροι ορίζονται ως περιεχόμενο σε μορφή αναγνώσιμη από υπολογιστή που είναι άμεσα κατανοητό από τον χρήστη, διακρινόμενοι από δεδομένα που απαιτούν ανάλυση, και εξαιρώντας το hardware όπως υπολογιστές ή smartphones, ενώ εστιάζουν σε παράδοση περιεχομένου (π.χ. επικοινωνία, ανταλλαγή πληροφοριών) ή δημιουργία (π.χ. ανάπτυξη υλικού)[21]. Επιπλέον, περιλαμβάνουν ζωντανούς και μη ζωντανούς παράγοντες του ψηφιακού οικοσυστήματος, όπως λογισμικό, εφαρμογές, κοινωνικά δίκτυα, ιστοσελίδες και πολυμέσα, τα οποία υποστηρίζουν την ανθρώπινη ευημερία, οικονομία και εκπαίδευση, ενώ η βιώσιμη χρήση τους απαιτεί διαχείριση για αποφυγή απώλειας πρόσβασης και ψηφιακών ανισοτήτων[22]. Η έννοια αυτή συνδέεται με όρους όπως το ψηφιακό κεφάλαιο και τα κοινά ψηφιακά αγαθά, όπου η πρόσβαση και διαχείριση επηρεάζουν κοινωνικές ανισότητες και βιωσιμότητα, με έμφαση στην ανοιχτή πρόσβαση και την ενσωμάτωση σε διδακτικά πλαίσια[23].

Κατηγοριοποίηση ψηφιακών πόρων

Η ταξινόμηση των ψηφιακών πόρων υπογραμμίζει την ανάγκη για προσεκτική διαχείριση, καθώς λανθασμένες πρακτικές μπορεί να οδηγήσουν σε ψηφιακή υπερφόρτωση ή απώλεια δεδομένων[24]. Σε εκπαιδευτικό επίπεδο, οι πόροι επηρεάζουν τη διδασκαλία και μάθηση, με προκλήσεις όπως η αξιολόγηση ποιότητας και τα δικαιώματα[25]. Μελλοντικές προσεγγίσεις πρέπει να ενσωματώνουν παιδαγωγική και κοινωνική διάσταση για βιωσιμότητα[26].

Πίνακας: Κατηγοριοποίηση ψηφιακών πόρων

Κατηγορία Παραδείγματα Χαρακτηριστικά Πηγή
Πολυμέσα Εικόνες, βίντεο, ήχοι, προσομοιώσεις Υποστηρίζουν οπτικοακουστική μάθηση, εύκολη ενσωμάτωση σε διδακτικά υλικά[27]
Λογισμικό και Εφαρμογές Προγράμματα, apps, gamification Επιτρέπουν δημιουργία και αλληλεπίδραση, απαιτούν τεχνολογική γνώση[28]
Διαδικτυακοί Πόροι Ιστοσελίδες, κοινωνικά δίκτυα, blogs Προάγουν επικοινωνία και συνεργασία, συχνά ανοιχτής πρόσβασης[29]
Ψηφιακά Κείμενα και Αρχεία E-books, ψηφιακά έγγραφα, δεδομένα Παρέχουν άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες, μη εξαντλούμενοι[30]

Παραπομπές

  1. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 2.
  2. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 3.
  3. ↑ World Trade Organization 2010, 46.
  4. ↑ Brondizio and Tourneau 2016, 1.
  5. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 4.
  6. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 2.
  7. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 3.
  8. ↑ World Trade Organization 2010, 46.
  9. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 6.
  10. ↑ Brondizio and Tourneau 2016, 1.
  11. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 4.
  12. ↑ World Trade Organization 2010, 70.
  13. ↑ World Trade Organization 2010, 47.
  14. ↑ Brondizio and Tourneau 2016, 1.
  15. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 6.
  16. ↑ World Trade Organization 2010, 67.
  17. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 6.
  18. ↑ Bleischwitz et al. 2018, 4.
  19. ↑ Harley et al. 2006, 3-2.
  20. ↑ Harley et al. 2006, 3-3.
  21. ↑ Pettersson 2022, 3715.
  22. ↑ Pettersson 2022, 3717.
  23. ↑ Harley et al. 2006, 1-4.
  24. ↑ Harley et al. 2006, 4-27.
  25. ↑ Pettersson 2022, 3720.
  26. ↑ Harley et al. 2006, 8-3.
  27. ↑ Harley et al. 2006, 4-22.
  28. ↑ Pettersson 2022, 3717.
  29. ↑ Pettersson 2022, 3716.
  30. ↑ Harley et al. 2006, 3-17.

Βιβλιογραφία

  • Bleischwitz, Raimund, Housseini Coulibaly Diallo, Felix Ekardt, Nadine Gobert, Bettina Hoffmann, Corey Leopold, Alexis Rochedreux, and Kerstin Schopp. 2018. Critical Natural Resources: Challenging the Current Discourse and Proposal for a Holistic Definition. Resources 7(4):79. https://doi.org/10.3390/resources7040079
  • Brondizio, Eduardo S., and Francois-Michel Le Tourneau. 2016. Environmental Governance for All. Science 352(6291):1272-1273. https://doi.org/10.1126/science.aaf5122 (Σημείωση: Το άρθρο από IISD βασίζεται σε παρόμοιες έννοιες, αλλά χρησιμοποιήθηκε ως βάση.)

Harley, Diane, Jonathan Henke, Shannon Lawrence, Ian Miller, David Nasatir, Sophia Ponomarenko, and Charis Kaskiris. 2006. Use and Users of Digital Resources: A Focus on Undergraduate Education in the Humanities and Social Sciences. Berkeley, CA: Center for Studies in Higher Education. https://cshe.berkeley.edu/sites/default/files/publications/2006_use_and_users_of_digital_resources_a_focus_on_undergraduate_education_in_the_humanities_and_social_sciences.pdf

Ανακτήθηκε από «https://archaeology.archive.gr/mediawiki-1.44.0/index.php?title=Πόροι&oldid=2571»