Ωκεανός

Παγκόσμιος χάρτης του μοντέλου των πέντε ωκεανών με κατά προσέγγιση όρια

Ορισμένα αντιπροσωπευτικά ζώα του ωκεανού (που δεν έχουν σχεδιαστεί σε κλίμακα) εντός των κατά προσέγγιση καθορισμένων από το βάθος οικολογικών οικοτόπων τους. Θαλάσσιοι μικροοργανισμοί υπάρχουν επίσης στις επιφάνειες και στους ιστούς και τα όργανα της ποικίλης ζωής που κατοικεί στον ωκεανό, σε όλους τους ωκεάνιους οικοτόπους. Τα ζώα που έχουν τις ρίζες τους ή ζουν στον πυθμένα του ωκεανού δεν είναι πελαγικά, αλλά είναι βενθικά ζώα.

Ο ωκεανός (ocean) είναι το εκτενές σώμα αλμυρού νερού που καλύπτει περίπου το 70,8% της επιφάνειας της Γης. Ως το μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο οικοσύστημα του πλανήτη, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος, μέσω της απορρόφησης θερμότητας και διοξειδίου του άνθρακα, και συμβάλλει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, παρέχοντας βιοτόπους σε ένα τεράστιο φάσμα οργανισμών, από μικροοργανισμούς έως μεγάλα θαλάσσια θηλαστικά. Οι ωκεανοί επίσης αποτελούν βασική πηγή τροφής, με εκατομμύρια ανθρώπους να εξαρτώνται από αυτούς για πρωτεΐνες και οικονομικές δραστηριότητες.

Παρά τη σημασία τους, οι ωκεανοί αντιμετωπίζουν πολλαπλές απειλές που προκύπτουν από ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Η κλιματική αλλαγή προκαλεί άνοδο της θερμοκρασίας των υδάτων και ωκεάνιων επιπέδων, καθώς και οξίνιση, επηρεάζοντας τη θαλάσσια ζωή και τα οικοσυστήματα. Η ρύπανση, ιδιαίτερα από πλαστικά, χημικά και θρεπτικά άλατα, διαταράσσει τις τροφικές αλυσίδες και επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων. Επιπλέον, η υπεραλίευση οδηγεί σε σημαντική μείωση των πληθυσμών ψαριών, με συνέπειες για την οικολογική ισορροπία και την ασφάλεια της τροφής. Η διατήρηση της υγείας των ωκεανών είναι επομένως κρίσιμη όχι μόνο για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, αλλά και για τη βιωσιμότητα του πλανήτη συνολικά.

Η σημασία των ωκεανών

Βαθυμετρία του πυθμένα του ωκεανού που δείχνει τις ηπειρωτικές υφαλοκρηπίδες και τα ωκεάνια οροπέδια (κόκκινο), τις μεσοωκεάνιες κορυφογραμμές (κιτρινοπράσινες) και τις πεδιάδες της αβύσσου (μπλε έως μωβ)

Παγκόσμιες σωρευτικές ανθρώπινες επιπτώσεις στον ωκεανό

Οι ωκεανοί παρέχουν καθοριστικές υπηρεσίες οικοσυστήματος που επηρεάζουν τόσο τη φυσική όσο και την ανθρωπογενή σφαίρα. Λειτουργούν ως τεράστιες δεξαμενές θερμότητας και άνθρακα. Από το 1971 έχουν απορροφήσει περισσότερο από το 90% της υπερβολικής θερμότητας που προκαλείται από τα ανθρωπογενή αέρια του θερμοκηπίου, ενώ απορροφούν περίπου το 30% του ανθρωπογενούς CO₂, περιορίζοντας την ταχύτητα της υπερθέρμανσης και της ωκεάνιας οξίνισης. Η ικανότητα των ωκεανών να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία και τη χημεία των υδάτων τους αποτελεί κρίσιμο μηχανισμό για την σταθερότητα του κλίματος σε παγκόσμια κλίμακα.

Τα παράκτια οικοσυστήματα, όπως τα μαγκρόβια δάση (Rhizophora spp.), οι κοραλλιογενείς ύφαλοι (Scleractinia) και τα θαλάσσια λιβάδια (Zostera spp., Posidonia spp.), παρέχουν πολλαπλά οικοσυστημικά οφέλη. Λειτουργούν ως φυσικά φράγματα ενάντια σε υδρομετεωρολογικά φαινόμενα, μειώνοντας την ένταση των καταιγίδων, των τσουνάμι και των παράκτιων πλημμυρών, ενώ ταυτόχρονα φιλτράρουν θρεπτικά συστατικά και ρύπους, διατηρώντας τη χημική ποιότητα των παράκτιων υδάτων. Παράλληλα, παρέχουν σημαντικά οικονομικά και πολιτιστικά οφέλη. Πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση μικρότερη των 200 χιλιομέτρων από τις ακτές, με 12 από τις 15 μεγαλύτερες μητροπόλεις του κόσμου να εξαρτώνται από τις παράκτιες υπηρεσίες για τη διατροφή, την αναψυχή και την οικονομική τους ανάπτυξη.

Η θαλάσσια βιοποικιλότητα είναι εξαιρετικά υψηλή, με εκτιμήσεις που κυμαίνονται από 500.000 έως 10 εκατομμύρια είδη, πολλά από τα οποία παραμένουν μη καταγεγραμμένα. Τα θαλάσσια είδη αποτελούν σημαντική πηγή πρωτεϊνών, φαρμακευτικών μορίων και γενετικού υλικού για βιοτεχνολογικές εφαρμογές. Οικονομικά, οι κοραλλιογενείς ύφαλοι παράγουν περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέσω τουρισμού και αλιείας, ενώ τα μαγκρόβια δάση υποστηρίζουν την αλιεία και φιλτράρουν ρύπους, με εκτιμώμενη οικονομική αξία χιλιάδων δολαρίων ανά εκτάριο.

Η απώλεια βιοποικιλότητας έχει σοβαρές συνέπειες για τις οικολογικές λειτουργίες, μειώνοντας την παραγωγικότητα, την ανθεκτικότητα και την ποιότητα των υδάτων. Πειραματικά δεδομένα δείχνουν ότι η αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα έως και τετραπλάσια, ενισχύοντας τη σταθερότητα και την παροχή οικοσυστημικών υπηρεσιών.

Η διατήρηση της υγείας των ωκεανών αποτελεί επομένως θεμέλιο για τη σταθερότητα του παγκόσμιου κλίματος, την οικολογική ισορροπία, την επισιτιστική ασφάλεια και την οικονομική ευημερία των παράκτιων κοινωνιών. Οι ωκεανοί δεν είναι απλώς φυσικοί πόροι, είναι θεμελιώδεις μηχανισμοί που διασφαλίζουν την πλανητική βιωσιμότητα.

Πίνακας: Υπηρεσίες οικοσυστήματος

Υπηρεσίες Οικοσυστήματος	Παραδείγματα	Οικονομική Αξία (ετήσια)
Τροφή (αλιεία, υδατοκαλλιέργεια)	82 εκατ. τόνοι αλιευμάτων	$81 δισ.
Ρύθμιση Κλίματος	Απορρόφηση CO₂	Ανεκτίμητη
Τουρισμός	Κοραλλιογενείς ύφαλοι	$30 δισ.
Προστασία Ακτών	Μαγκρόβια	$1–36 χιλ. ανά εκτάριο

Πηγή:

Ωκεανογραφία

Ο ωκεανός είναι ένας σημαντικός μοχλός του κύκλου του νερού της Γης.

Η ωκεανογραφία αποτελεί διεπιστημονικό πεδίο που εστιάζει στη μελέτη των φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών μηχανισμών των ωκεανών, συνδυάζοντας γεωεπιστήμες, φυσική, χημεία των θαλασσών, βιογεωχημεία και οικολογία. Οι επιστημονικές μέθοδοι περιλαμβάνουν:

Φυσική ωκεανογραφία: ανάλυση θερμοκρασιακών και προφίλ αλατότητας, παρακολούθηση ρευμάτων (π.χ. Gulf Stream, Kuroshio), υπολογισμός θερμικής δομής και κυματικών πεδίων.

Χημική ωκεανογραφία: μέτρηση διαλυμένων αερίων (CO₂, O₂), pH και θρεπτικών συστατικών, με στόχο την εκτίμηση της οξίνισης και των βιογεωχημικών κύκλων.

Βιολογική ωκεανογραφία: ποσοτικοποίηση βιομάζας, δομών τροφικών δικτύων, καταγραφές ειδών και γενετικών πόρων.

Γεωλογική ωκεανογραφία: χαρτογράφηση υποθαλάσσιων ρηγμάτων, ιζηματογενών σχηματισμών και ηφαιστειακής δραστηριότητας.

Βιβλιομετρικές αναλύσεις δείχνουν αύξηση στον αριθμό δημοσιεύσεων από 1 το 2013 σε 5 το 2022, με έντονη έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη, την ωκεάνια παιδεία και τις εφαρμογές σε SDG 14 – Ζωή κάτω από το νερό. Η ωκεάνια παιδεία προάγει την κατανόηση της σχέσης ανθρώπου-ωκεανών, περιλαμβάνοντας επτά βασικές αρχές, όπως η διασύνδεση των θαλάσσιων συστημάτων με κοινωνικο-οικονομικές δραστηριότητες, η εξάρτηση των οικοσυστημάτων από τη βιοποικιλότητα και η αναγνώριση της μεγάλης ανεξερεύνητης περιοχής των ωκεανών.

Οι ωκεανοί λειτουργούν ως κρίσιμο ρυθμιστικό σύστημα του κλίματος, απορροφώντας περίπου 93% της υπερβολικής θερμότητας που παράγεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, με μέση αύξηση θερμοκρασίας του επιφανειακού στρώματος +0,88 °C από το 1971 έως σήμερα. Η ικανότητά τους να απορροφούν CO₂ έχει περιορίσει την αύξηση της ατμοσφαιρικής συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα κατά ~30%. Ωστόσο, προβλέπεται ότι έως το 2100 η μέση οξίνιση των επιφανειακών υδάτων θα αυξηθεί κατά 0,3–0,4 μονάδες pH, ενώ η διαλυμένη συγκέντρωση οξυγόνου μπορεί να μειωθεί κατά 3,5%, επηρεάζοντας την αναπνοή των θαλάσσιων οργανισμών και τη λειτουργία τροφικών αλυσίδων.

Η ανάλυση ερευνών σε περιοδικά υψηλής επίδρασης (Q1) υπογραμμίζει τη σύνδεση της ωκεανογραφίας με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs), ειδικά τον SDG 14, ενώ προωθεί τη χρήση ωκεάνιας παιδείας για ενημερωμένες πολιτικές διαχείρισης των θαλάσσιων πόρων.

Η ενίσχυση της ωκεανογραφικής παρακολούθησης με δορυφορικά δεδομένα, αυτόματα πλωτά όργανα (Argo floats) και υποβρύχιους αισθητήρες επιτρέπει την πρόβλεψη κλιματικών επιπτώσεων, την παρακολούθηση των μεταβολών της βιοποικιλότητας και την αξιολόγηση στρατηγικών για τη διατήρηση της οικολογικής σταθερότητας και των οικοσυστημικών υπηρεσιών των ωκεανών.

Πίνακας: Θέματα Ωκεανογραφίας

Θέματα Ωκεανογραφίας	Αριθμός Άρθρων (2013–2023)	Κύριες Περιοχές
Βιώσιμη Ανάπτυξη	20	Κοινωνικές Επιστήμες (45%)
Ωκεάνια Παιδεία	20	Περιβαλλοντικές Επιστήμες (30%)
Κλιματική Αλλαγή	6	Γη/Πλανητικές Επιστήμες (10%)

Πηγή: .

Περιβαλλοντικές απειλές για τους ωκεανούς

Μέση ετήσια αλατότητα της επιφάνειας της θάλασσας σε πρακτικές μονάδες αλατότητας (psu) από τον Παγκόσμιο Άτλαντα των Ωκεανών

Παγκόσμιος χάρτης των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών

Οι ωκεανοί αντιμετωπίζουν ένα σύνολο πολλαπλών και αλληλένδετων απειλών, οι οποίες απειλούν τη λειτουργία των οικοσυστημάτων τους, τη βιοποικιλότητα και τις οικοσυστημικές υπηρεσίες. Κύριες απειλές περιλαμβάνουν την κλιματική αλλαγή, τη ρύπανση, την υπεραλίευση και την απώλεια βιοποικιλότητας.

Η αυξημένη απορρόφηση της θερμότητας από τους ωκεανούς, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 90% της περίσσειας θερμότητας από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, οδηγεί στην εμφάνιση θαλάσσιων θερμοκρασιακών ακμών (marine heatwaves). Η συχνότητα αυτών των φαινομένων έχει διπλασιαστεί σε σχέση με τη δεκαετία του 1970, προκαλώντας εκτεταμένα φαινόμενα λεύκανσης κοραλλιών (coral bleaching), μειώνοντας τη βιοποικιλότητα και τις παραγωγικές δυνατότητες των κοραλλιογενών οικοσυστημάτων.

Η οξίνιση των ωκεανών, αποτέλεσμα της αυξημένης απορρόφησης CO₂, μειώνει τη συγκέντρωση ιόντων ανθρακικού (CO₃²⁻) στα επιφανειακά στρώματα, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τα ασβεστολιθικά είδη όπως κοράλλια, μαλάκια και οστρακοειδή, περιορίζοντας τη δυνατότητα σχηματισμού σκελετών και κελυφών.

Η ρύπανση των ωκεανών αποτελεί επιπλέον κρίσιμο παράγοντα υποβάθμισης. Εκτιμάται ότι 5–12 εκατ. τόνοι πλαστικών εισέρχονται ετησίως στους ωκεανούς, με οικονομικό κόστος περίπου 13 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την καθαριότητα και τις επιπτώσεις στην αλιεία και τον τουρισμό. Επιπλέον, η εισροή θρεπτικών ουσιών (νιτρικά, φωσφορικά) από γεωργικές και αστικές δραστηριότητες προκαλεί ευτροφισμό, υποξία και δημιουργία νεκρών ζωνών (dead zones), περιορίζοντας δραματικά τη βιοποικιλότητα και την παραγωγικότητα.

Η απώλεια βιοποικιλότητας επιταχύνεται. Μεταξύ 1970 και 2000, οι πληθυσμοί θαλάσσιων ειδών μειώθηκαν κατά περίπου 30%, ενώ αρκετά είδη εξαφανίστηκαν ή απειλούνται, όπως η γκρίζα φάλαινα του Ατλαντικού (Eschrichtius robustus). Παράλληλα, η υπεραλίευση αφορά περίπου το 75% των εκτιμώμενων παγκόσμιων αλιευτικών αποθεμάτων, με την παράνομη αλιεία και τις επιδοτήσεις να ενισχύουν την υπερεκμετάλλευση, διαταράσσοντας τροφικές αλυσίδες και μειώνοντας την οικολογική ανθεκτικότητα.

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει επίσης τη γεωγραφική κατανομή των ειδών. Μελέτες δείχνουν ότι πολλά θαλάσσια είδη μεταναστεύουν προς τους πόλους με ρυθμό περίπου 6 χλμ./έτος, ως απάντηση στην αύξηση της θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων, γεγονός που αναδιαμορφώνει τα οικοσυστήματα, αλλά και τις αλιευτικές δυνατότητες περιοχών που εξαρτώνται από παραδοσιακά είδη.

Συνολικά, οι παραπάνω παράγοντες υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για ολοκληρωμένη διαχείριση των ωκεανών, ενσωματώνοντας στρατηγικές μείωσης της κλιματικής αλλαγής, προστασίας των οικοσυστημάτων και βιώσιμης αλιείας, ώστε να διασφαλιστεί η οικολογική σταθερότητα και η μακροπρόθεσμη παροχή οικοσυστημικών υπηρεσιών.

Πίνακας: Απειλές

Παράμετρος	Έτος/Χρονικό Πλαίσιο	Τιμή/Συχνότητα	Προβλεπόμενη Τιμή/Μελλοντική Τάση	Επιπτώσεις/Σχόλια
Θαλάσσιοι καύσωνες (Marine Heatwaves)	1970	1 ανά δεκαετία	-	Αρχικό επίπεδο
Θαλάσσιοι καύσωνες (Marine Heatwaves)	2020	2 ανά δεκαετία	-	Διπλασιασμός, αύξηση λεύκανσης κοραλλιών
Οξίνιση των ωκεανών: pH	2020	8,1	7,7–7,8	Μείωση ιόντων ανθρακικού, επηρεάζονται ασβεστολιθικά είδη
Οξίνιση των ωκεανών: Διαλυμένο CO₃²⁻	2020	100%	70–75%	Περιορισμένη ικανότητα σχηματισμού κελυφών και σκελετών
Ρύπανση: Πλαστικά	Ετήσια	5–12 εκατ. τόνοι	-	Οικονομικό κόστος 13 δισ. €, μείωση αλιευμάτων και τουριστικών εσόδων
Ρύπανση: Θρεπτικά	Ετήσια	-	-	Ευτροφισμός, υποξία, νεκρές ζώνες
Μείωση πληθυσμών ειδών	1970	0%	2000: 30% μείωση	Υπολογισμός από Millennium Ecosystem Assessment 2006
Υπεραλίευση αποθεμάτων	1970	50%	2000: 75%	Επιδείνωση λόγω παράνομης αλιείας και επιδοτήσεων
Μετανάστευση ειδών λόγω κλιματικής αλλαγής	Σύγχρονο	-	6 χλμ./έτος προς τους πόλους	Αναδιάρθρωση τροφικών αλυσίδων, αλλαγή αλιευτικών ζωνών

Πηγή: .

Προστασία και βιωσιμότητα των ωκεανών

Οι κύριες ωκεάνιες ζώνες, με βάση το βάθος και τις βιοφυσικές συνθήκες

Η προστασία των ωκεανών αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διασφάλιση οικοσυστημικών υπηρεσιών και τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων. Οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (Marine Protected Areas, MPAs) αποτελούν έναν από τους κύριους μηχανισμούς για την επίτευξη αυτών των στόχων, καθώς αποκαθιστούν τη βιοποικιλότητα, αυξάνουν την πυκνότητα ειδών και τη βιομάζα, και συμβάλλουν στην ενίσχυση των αλιευτικών αποδόσεων.

Παρά τα οφέλη τους, μόνο περίπου 2,7% της παγκόσμιας ωκεάνιας έκτασης καλύπτεται από πλήρως προστατευόμενες περιοχές. Ωστόσο, η στρατηγική επιλογή περιοχών μπορεί να τριπλασιάσει τα οφέλη, περιλαμβάνοντας την προστασία της βιοποικιλότητας, την ενίσχυση βιώσιμων αλιευτικών αποθεμάτων και τη διασφάλιση των ωκεάνιων αποθεμάτων άνθρακα που λειτουργούν ως δεξαμενές CO₂.

Η Δεκαετία του Ωκεανού (2021–2030) προωθεί την επιστημονική έρευνα, την καινοτομία και τη διεθνή συνεργασία, στοχεύοντας στην επίτευξη του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης 14 (SDG 14) για βιώσιμη χρήση των ωκεανών και των θαλάσσιων πόρων. Μερικές προτάσεις περιλαμβάνουν την εφαρμογή του International Panel on Ocean Sustainability (IPOS), που επιτρέπει τη σύνθεση επιστημονικών δεδομένων και πολιτικής για την μείωση της ρύπανσης και την ενίσχυση της ωκεάνιας παιδείας, ενδυναμώνοντας την ικανότητα λήψης ενημερωμένων αποφάσεων.

Οι MPAs έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές στην αύξηση της πυκνότητας ειδών και της βιομάζας. Για παράδειγμα, στο πάρκο Exuma Cays στις Μπαχάμες, οι πυκνότητες συγκεκριμένων ειδών είναι έως και 31 φορές υψηλότερες σε σχέση με μη προστατευόμενες περιοχές, υπογραμμίζοντας τη σημασία της προστασίας για την ανάκαμψη των οικοσυστημάτων.

Η Ολοκληρωμένη Παράκτια Διαχείριση (Integrated Coastal Zone Management, ICZM) αποτελεί ένα πολυδιάστατο εργαλείο που αντιμετωπίζει συγκρούσεις μεταξύ ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, ενσωματώνοντας επιστημονική γνώση, κοινωνικές ανάγκες και συμμετοχή κοινοτήτων. Μέσω της ICZM επιτυγχάνεται η ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και προστασίας, διασφαλίζοντας τη βιώσιμη διαχείριση των παράκτιων και θαλάσσιων πόρων.

Συνολικά, η συνδυαστική χρήση MPAs, ICZM, διεθνούς συνεργασίας και ωκεάνιας παιδείας αποτελεί κρίσιμο εργαλείο για την προστασία, αποκατάσταση και βιώσιμη διαχείριση των ωκεανών, υποστηρίζοντας την οικολογική σταθερότητα και τη μακροπρόθεσμη παροχή οικοσυστημικών υπηρεσιών.

Πίνακας: Προστασία των ωκεανών

Στρατηγικές Προστασίας	Οφέλη	Παραδείγματα
MPAs	Αύξηση Βιομάζας	Exuma Cays: 31x πυκνότητα
Ωκεάνια Παιδεία	Ενημέρωση Αποφάσεων	7 Αρχές
Διεθνής Συνεργασία	Βιώσιμη Διαχείριση	Δεκαετία Ωκεανού

Πηγή: .

Εν κατακλείδι

Ωκεάνια επιφανειακά ρεύματα

Οι ωκεανοί αποτελούν κρίσιμο στοιχείο της παγκόσμιας βιολογικής, κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας, παρέχοντας ζωτικές υπηρεσίες οικοσυστήματος, όπως ρύθμιση κλίματος, παραγωγή οξυγόνου, τροφή, τουρισμό και αποθήκευση άνθρακα. Παρά τη σημασία τους, οι ωκεανοί αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές από κλιματική αλλαγή, οξίνιση, υπεραλίευση, ρύπανση και απώλεια βιοποικιλότητας, με πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην οικολογική σταθερότητα και τις ανθρώπινες κοινωνίες.

Η ωκεανογραφική έρευνα παρέχει κρίσιμα δεδομένα για την κατανόηση των φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών διεργασιών των ωκεανών, επιτρέποντας την εκτίμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τη διαμόρφωση στρατηγικών βιώσιμης διαχείρισης. Παράλληλα, η εφαρμογή προστατευτικών μέτρων, όπως οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (MPAs) και η δράση του International Panel on Ocean Sustainability (IPOS), ενισχύει την ανασύσταση της βιοποικιλότητας, βελτιώνει τις αλιευτικές αποδόσεις και μειώνει τη ρύπανση.

Η διεθνής συνεργασία και η ενσωμάτωση της επιστημονικής γνώσης στην πολιτική είναι κρίσιμες για την επίτευξη μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Μέσα από πλαίσια όπως η Δεκαετία του Ωκεανού (2021–2030) και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ιδίως ο SDG 14), η κοινωνία μπορεί να προωθήσει κοινές πολιτικές για τη διατήρηση υγιών ωκεανών, την ανάκαμψη οικοσυστημάτων και την προστασία των θαλάσσιων αποθεμάτων για τις μελλοντικές γενιές.

Συνολικά, η συνδυαστική προσέγγιση που περιλαμβάνει επιστήμη, πολιτική και κοινωνική συμμετοχή αποτελεί τον μόνο βιώσιμο δρόμο για τη διασφάλιση ενός υγιούς, παραγωγικού και ανθεκτικού θαλάσσιου περιβάλλοντος, κρίσιμου για την παγκόσμια σταθερότητα και την ανθρώπινη ευημερία.

Βιβλιογραφία

• Asikin-Mijan, Nurul et al. 2023. Bibliometric Analysis of Oceanography Research Supporting SDGs. BIO Web of Conferences 89. https://doi.org/10.1051/bioconf/20238903013
• Bode, Antonio et al. 2019. Oceans: A New Publication Channel for Open Access Science Focused on the Ocean. Oceans 1(1): 1-5. https://doi.org/10.3390/oceans1010001
• Gaill, Françoise. 2024. Ocean in Danger: Climate Challenges and Sustainable Solutions. Field Actions Science Reports Special Issue 27: 72-75. https://doi.org/10.4000/11w1t
• Millennium Ecosystem Assessment. 2006. Marine and Coastal Ecosystems and Human Well-Being: Synthesis. Island Press. https://www.millenniumassessment.org/documents/Document.799.aspx.pdf
• Sala, Enric et al. 2021. Protecting the Global Ocean for Biodiversity, Food and Climate. Nature 592: 397-402. https://doi.org/10.1038/s41586-021-03371-z
• Visbeck, Martin. 2018. Ocean Science Research is Key for a Sustainable Future. Nature Communications 9: 690. https://doi.org/10.1038/s41467-018-03158-3