Πίνακας Περιεχομένων

Εποχή του Χαλκού

Εποχή του Χαλκού

Η Εποχή του Χαλκού είναι ιστορική περίοδος, περίπου από το 3300 - 1200 ΠΚΕ, που χαρακτηρίστηκε από τη χρήση του χαλκού, σε ορισμένες περιοχές της γραφής και άλλα πρώιμα χαρακτηριστικά του αστικού πολιτισμού. Η Εποχή του Χαλκού είναι η δεύτερη κύρια περίοδος του συστήματος τριών εποχών, όπως προτάθηκε το 1836 από τον Christian Jürgensen Thomsen, για την ταξινόμηση και τη μελέτη των αρχαίων κοινωνιών και της ιστορίας.

Εποχή του Χαλκού στην Ελλάδα

Ελλαδική περίοδος

Η Πρωτοελλαδική περίοδος (ή ΠΕ) της Εποχής του Χαλκού χαρακτηρίζεται γενικά από την εισαγωγή χαλκού και ορείχαλκου, καθώς και από τη χρήση στοιχειωδών τεχνικών επεξεργασίας του χαλκού που αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά στην Ανατολία, με την οποία υπήρξαν οι ανάλογες πολιτιστικές επαφές[1]. Σε γενικές γραμμές η ΠΕ Ι περίοδος εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, η ΠΕ ΙΙ είναι η φάση της μεγάλης ακμής και διαρκεί περισσότερο από τις άλλες δύο ενώ η ΠΕ ΙΙΙ ακολουθεί μετά από αναταράξεις και είναι η φάση κατά την οποία υποχωρεί η μεγάλη άνθηση της προηγούμενης περιόδου. Το μεγαλύτερο μέρος των ευρημάτων σε αυτή την περίοδο ανήκει στην ΠΕ ΙΙ, κατά την οποία εμφανίστηκαν τα πρώτα αστικά κέντρα[2].

Η Μεσοελλαδική περίοδος (ΜΕ) ήταν περίοδος πολιτισμικής οπισθοδρόμησης, η οποία πρωτοεμφανίστηκε την προηγούμενη περίοδο ΠΕ III. Η ΜΕ χαρακτηρίζεται από εμφάνιση της μινυακής κεραμεικής, πιθανώς συσχετισμένη με τους Μινύες. Η μινυακή κεραμική εμφανίζεται πριν από το 2000 ΠΚΕ. και σταματά στο τέλος της ΜΕ περιόδου. Παράλληλα με τη «μινυακή» αναπτύσσεται και η κεραμεική των «αμαυρόχρωμων αγγείων», τα οποία έχουν γραπτή διακόσμηση και είναι χειροποίητα, με σημαντικό κέντρο παραγωγής τους την Αίγινα[3].

Η Υστεροελλαδική περίοδος (ΥΕ), επίσης Μυκηναϊκή Ελλάδα ή μυκηναϊκός πολιτισμός, ήταν η τελευταία φάση της Εποχής του Χαλκού στην αρχαία Ελλάδα, που εκτείνεται από το 1750 έως το 1050 ΠΚ περίπου[4]. Αντιπροσωπεύει τον πρώτο προηγμένο και διακριτά ελληνικό πολιτισμό στην ηπειρωτική Ελλάδα με τις ανακτορικές πολιτείες, την αστική οργάνωση, τα έργα τέχνης και το σύστημα γραφής[5][6].

Χρονολόγιο

Οι ημερομηνίες που εμφανίζονται στο χρονολόγιο είναι σχετικές και συνήθως εμφανίζονται διαφορετικές ταξινομήσεις στη σχετική βιβλιογραφία.

  • Πρωτοελλαδική περίοδοςπερ. 3200–2000 ΠΚΕ

    Η Πρωτοελλαδική περίοδος (ΠΕ) χαρακτηρίζεται γενικά από την εισαγωγή χαλκού και ορείχαλκου.

  • Μεσοελλαδική περίοδοςπερ. 1750–1400 ΠΚΕ

    Η Μεσοελλαδική περίοδος (ΜΕ) σε σχέση με την Πρωτοελλαδική χαρακτηρίζεται ως φάση στασιμότητας.

  • Υστεροελλαδική περίοδοςπερ. 1700–1070 ΠΚΕ

    Η Υστεροελλαδική περίοδος (ΥΕ) είναι η εποχή που άκμασε η μυκηναϊκή Ελλάδα, με νέες επιρροές από τη μινωική Κρήτη και τις Κυκλάδες.

Παραπομπές σημειώσεις


[1] Pullen 2008, 20. Επίσης, van Andels & Runnels 1988, 238–240 και French 1973, 53.
[2] Πυργάκη 2002, 80-81
[3] Πυργάκη 2002, 96.
[4] Knodell 2021, 7, 65. πιν. 1.
[5] Lazaridis 2017, 2–3.
[6] Fields 2004, 10–11.

Βιβλιογραφία